Mustafa Bahadır Altaş
Yeminli Mali Müşavir
[email protected]
Bugün 01 Haziran 1989 tarihinde TBMM’de kabul edilip 13 Haziran 1989 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan 3568 Sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu ile yasal bir statüye kavuşan mesleğimizin 36. yılını kutluyoruz. Türkiye genelinde 81 ilde, 77 SMMM odasına ve 8 YMM odasına kayıtlı 5.563 Serbest Muhasebeci, 124.035 Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve 5.088 Yeminli Mali Müşavir olmak üzere toplam 134.686* meslek mensubu TÜRMOB çatısı altında (62.214 büroda) faaliyet göstermektedir.
Dünyadaki gelişmelere paralel olarak ülkemizde de muhasebe mesleği kamu maliyesinin güçlenmesine katkı sunmanın yanı sıra, ticari işletmelerin gelişmesinde yol gösterici ve uluslararası alanda rekabet edebilirliğinde ivme kazandırıcı bir görev üstlenmiştir.
Önemli bir mesleği icra eden meslek mensupları olarak bizler, her geçen gün artan çalışma standartları ve şartları ile ücret ve tahsilat gibi mesleki sorunlarımız olmasına rağmen, mesleki sorumluluğumuz gereği bu hizmetleri yine de yerine getirmekteyiz.
Mesleği etkileyen gelişmeler ile birlikte dijitalleşme süreci bizim için bugünden sonra bir dönüm noktasıdır.
1985 yılında yürürlüğe giren 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu, 1989 yılında yürürlüğe giren 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu ve 2012 yılında yürürlüğe giren 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ile bugüne kadar elde etmiş olduğumuz kazanımlarımızı dijitalleşme ile mesleki dönüşüm gerçekleştirerek ya ileriye taşıyacağız ya da elde ettiğimiz tüm kazanımları kaybedeceğiz.
Bunun için en büyük avantajımız muhasebe meslek mensuplarının TÜRMOB ile birlikte Türkiye’nin teknolojik dönüşümü en sağlıklı yaşayan meslek camiası olmasıdır.
Mesleğe İlişkin Tehditler
Geride kalan otuz altı yıllık süreçte muhasebe mesleği için dijital uygulamalar kapsamındaki gelişmelere bağlı olarak yeni fırsatlar doğsa da yasal düzenlemeler, teknolojiye uyum, insan kaynağı ve maliyet gibi yeni tehditler ortaya çıkmaktadır.
Mesleği Etkileyen Gelişmeler
Blok Zinciri Teknolojisinin muhasebe ve denetimde getirdiği yeniliklerin ardından blok zinciri teknolojisi temelinde meslek mensuplarının geleceğin kayıt sistemine hazırlıklı olması önem arz etmektedir. Meslek mensuplarının bundan sonraki eğitim ve öğretim sürecinin de buna uygun olarak yeniden yapılandırılması bir zorunluluk olarak ortaya çıkarmaktadır.
Mesleğin İcrasında Yeni Mesleki Tanımlamalar
21’inci yüzyılda geleneksel muhasebe mesleğini icra eden meslek mensupları vergi ve mali veri uzmanı (Analistler) gibi mesleki tanımlamalar ve buna uygun mesleki bir yapılanma içinde olacaklardır.
Dijitalleşme ve E-Dönüşüm Uygulamaları
Günümüzde tüm kamusal alanlar başta olmak üzere ekonomiden sosyal yaşama tüm işlemler dijital ortama taşınmaktadır. Mobil uygulamaların her geçen gün kullanım alanı genişlemekte dijitalleşme ve dijital alanlar genişlemektedir.
Muhasebe mesleğinin dijital değişimi aynı zamanda meslek mensuplarının değişimini de zorunlu kılmaktadır. Meslek mensupları olarak kontrolümüz altında olmayan bu değişim sürecinde mesleki açıdan nasıl bir mücadele vermeliyiz?
Sormamız gereken en önemli soru dijitalleşmenin muhasebe mesleğine getirdiği bu değişime hazır mıyız? Değişim ve gelişimin getirdiği sorunlarımızı nasıl çözeceğiz? Bu kapsamda cevaplanması gereken sorular olarak;
- Sanal büro/uzaktan erişim
- E-Defter uygulamasının bürolara etkisi
- Teknolojik değişim ve müşteri taleplerindeki değişmeler
- Mesleki açıdan hizmet kalite güvence sistemi
- Elektronik ortamda vergi denetimine hazırlıklı olmak
- Elektronik uygulamalarla ilgili karşılaşılan sorunlar
- E-devlet uygulamaları kapsamında sorumluluklar
- Şifre ve yetki kullanımından (e-imza veya mobil-imza) doğan sanal suçlar ve sonuçları
- Güvenlik ve gizlilik önlemleri
- Müteselsil sorumluluğun hukuki sonuçları
- Müşteri planlaması ve birleşmeler
- Kişisel bilgiden kolektif bilgiye geçiş
- Yeni fırsatlar ve olası avantajlarımız
Karşımıza çıkmaktadır. Bu konularda ihtiyaç duyulan mesleğin geleceğinin planlaması E-Meslek yol haritası için hukuksal, teknolojik ve hizmet teknik altyapısını oluşturmak, insan kaynağı ve finansman desteği, güvenlik ve gizlilik önlemlerini sağlanması ihtiyacı her geçen gün artmaktadır.
E-devlet projelerinde; meslek mensubunun yeri ve rolü
Yeni süreçte e-Devlet uygulamalarının yanı sıra teknolojik gelişimle birlikte mesleğin gelişim ve değişimini etkileyecek önemli bir konu da yeni meslek mensubu profili ve yeni meslek mensubunun mesleki aidiyet duygusudur. Her yıl binlerce yeni meslek mensubu mesleğe katılmakta ve bu sayı hızla artmaktadır.
Bu konuda özellikle yerelde odalar, genelde TÜRMOB’ün üye sayısındaki artışla birlikte teknolojik değişimlerin mesleğin çıkarları için yönlendirilmesinde yeni görevler üstlenmesi gerekmektedir. TÜRMOB öncülüğünde tüm SMMM ve YMM Odaları bünyesinde Dijital Dönüşüm İzleme ve uygulama komisyonu oluşturulmalı ve dijitalleşme ile birlikte E-Devlet içinde meslek mensubunun rolü ve sistemdeki yeri ile yetkisi yeniden belirlenmelidir.
Dünyadaki teknolojik değişim ve dönüşüme bağlı olarak vergisel işlemler ile birlikte muhasebe uygulamaları da çok hızlı bir değişim ve dönüşüm yaşamaktadır. Bu dönüşüme uygun olarak mesleki açıdan dijital uygulamalar kapsamında tüm yetki ve sorumlulukların yasada yeniden düzenlenmesi, meslek mensubunun dijital dönüşümde yeri ve rolünün belirlenerek mesleğin kamusal güveninin artırılması gerekiyor. Bu kapsamda Dijital Dönüşüm Raporlama ve Uygulama eğitim sürecinin başlatılması önem arz etmektedir. Muhasebe meslek mensupları olarak bizler ekonomik faaliyet sonuçlarını;
Dün Kayıt,
Bugün Denetleyen,
Dijital dünyada ise yorumlayan bir meslek olarak dijital muhasebeye uygun mesleki dönüşüm kültürünü geliştirmemiz gerekiyor.
“Çünkü bugün için mesleğimizin en önemli sorunu dijital dönüşüm ve meslek mensubunun dijital dönüşümde yeri ve kamusal güvenirliğidir.”
Yasal kazanılmış haklarımızın kısıtlanmasını kabullenmemiz asla mümkün değildir.
Kamunun özellikle vergilendirme konusunda son yıllarda uygulamaya koyduğu ve meslek mensuplarının emeklerini boşa çıkaran “vergide toptancı zihniyet” ten vazgeçmesi gerekmektedir. Biz mesleğimizin ve yasaların bize verdiği yetkilerimizin artırılarak vergi kayıp ve kaçağının önlenmesinde etkin ve yetkin bir görev almak istiyoruz. Meslek mensupları olarak yasal kazanılmış haklarımızın kısıtlanmasını kabullenmemiz asla mümkün değildir.
Bugün sadece kendimiz için mesleğimiz için muhasebe yapalım. ‘Mesleki sorunların çözümü için dün ne yaptık? Yarın ne yapabiliriz?’
Geride kalan otuz altı yıllık sürede mesleki örgütlenmenin tamamlanması ve güçlenmesi konusunda yeterli olmasa da sarf edilen çabalar sonucunda önemli mesafe kat edilmiştir. Bugün meslek mensupları olarak, her zamankinden daha çok birlik ve beraberliğe ihtiyacımız olduğu mesleki rekabetin değil dayanışmanın öne çıkması gereken bir gündür. Mali müşavirlik mesleğinin geleceği için muhasebe mesleğinden yeni meslek türetmek yerine muhasebe mesleği altında farklı uzmanlık alanları oluşturarak kurumsallaşmaya gitmeliyiz.
Bizler her türlü siyasi endişelerden uzak bir şekilde yasamızdan aldığımız güçle geleceğe umutla bakıyoruz. Mesleki sorumluluk taşıyan bizler dün olduğu gibi bugün ve yarın da bağımsızlık, tarafsızlık, güvenilirlik ve sosyal sorumluluk ilkelerini ve meslek siyasetini ön planda tutacağız. “Muhasebe mesleğinin mensupları olarak, sürekli ertelenen ve büyüyen sorunlarımızın artık çözülmesini istiyoruz.” Muhasebe mesleğinin yetkilerinin ve sorumluluklarının ülkemizde de uluslararası standartlara uygun olarak düzenlenmesi en büyük beklentimizdir. Bu konudaki beklentimiz ve talebimiz başta siyasi iktidar olmak üzere yetkililerin bu çağrılarımıza duyarsız kalmaması, 3568 Sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanun düzenlemeleri başta olmak üzere sorunlarımızın çözümü için üst birliğimiz olan TÜRMOB ile iş birliği yapmasıdır.
Mesleğimizin ve meslek mensuplarının daha güzel günlere ulaşması dileğiyle nice 36 yıllar dileklerimle, meslek yasamızın hayata geçmesinde büyük katkı ve destekleri bulunan başta 8. Cumhurbaşkanımız Turgut ÖZAL olmak üzere emeği geçenleri ve bugün aramızda bulunmayan meslek büyüklerimizi saygı ve şükranla anıyorum.
Kaynak:
— www.alomaliye.com Dijitalleşmenin Muhasebe Mesleğine Etkisi – M. B.ALTAŞ, YMM
— www.alomaliye.com 28. Yılında Mali Müşavirlik Mesleği – M. B.ALTAŞ, YMM
(*) TÜRMOB Kurumsal
