Yasin TOPAL
Vergi Müfettişi
Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararla kalkınma planlarında öngörülen hedefler doğrultusunda, üretim ve istihdamın artırılması, ülkemizin kritik ihtiyaçlarını karşılayacak, arz güvenliğini sağlayacak, dışa bağımlılığını azaltacak ve uluslararası rekabet gücünü artıracak katma değeri yüksek yatırımların özendirilmesi, işletmelerin yeşil ve dijital dönüşümlerinin hızlandırılması, uluslararası doğrudan yatırımların artırılması ve bölgesel gelişmişlik farklılıklarının azaltılmasına yönelik yatırımların desteklenmesi amaçlanmaktadır.
Söz konusu Kararın “Vergi İndirimi” başlıklı 20’nci maddesinde yatırıma katkı oranı ve indirimli vergi uygulamasından bahsedilmiştir.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 32/A maddesinde ise indirimli kurumlar vergisinin uygulama esasları yer almaktadır. Gerekli koşul ve şartlara göre yatırıma katkı tutarı ve vergi indirim oranı belirlenir. Vergi indirimi uygulanmak suretiyle belirlenen yatırıma katı tutarı kadar eksik kurumlar vergisi tahsil edilerek yatırımlar desteklenmektedir.
Söz konusu Kararın “Müeyyide” başlıklı 32’nci maddesinde; “(1) Bu Karar ve ilgili diğer mevzuatta belirlenen hükümlere aykırı davranan, teşvik belgesindeki kayıt ve koşulları yerine getirmeyen, teşvik belgesi ile diğer belgelerde tahrifat yapan, sahte ve muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenleyen veya kullanan, yanlış ve yanıltıcı bilgi veren, diğer kurum, kuruluş veya firmalara karşı yükümlülüklerin yerine getirilmemesi nedeniyle icra veya iflas yoluyla yapılan işlemler de dâhil belge kapsamındaki makine ve teçhizatı öngörülen sürelerden önce satan veya satılmasına sebebiyet veren, teşvik belgesinde öngörülen sürede yatırımları ve ekosistem geliştirme planını tamamlamayan, belirlenen asgari yatırım tutarlarına uymayan yatırımcıların teşvik belgeleri ikinci fıkra hükmü saklı kalmak kaydıyla iptal edilir.
(2) Yatırımcının mükellefiyetlerini kısmen yerine getirmediği ancak, belge iptalinin de gerekmediği durumlarda belge kapsamında sağlanan desteklerin ilgili kısmı müeyyide uygulanarak geri alınır.
(3) Teşvik belgelerinin iptal edilmesi veya kısmi müeyyide uygulanması halinde sağlanan destekler 6183 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde yatırımcıdan geri alınır.
…”
hükmü yer almaktadır.
Sahte ve muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenlenmesine ve kullanılmasına ilişkin hükümler 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 359’uncu maddesinde düzenlenmiştir.
Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar kapsamında sahte belge düzenleme ve kullanma fiilinde dikkat edilmesi gerekilen hususları ikiye ayırabiliriz.
1. Sahte belgenin yatırım teşvik belgesine konu olup olmaması
Yatırım teşvik belgesine sahip işletmeler belgede kayıtlı yatırım harcamaları için teşviklerden yararlanabilir. Bu kapsamda Karar kapsamında verilen teşvik belgesine konu belgelerin sahte olarak düzenlenmesi veya kullanılması durumunda müeyyide hükümlerinin uygulanması gerektiği düşünülmektedir. Teşvik belgesinde kayıtlı harcamalarla doğrudan ilgisi olmayan sahte belgelerde ise müeyyide hükümlerinin uygulanmaması gerektiği düşünülmekle birlikte aksi görüşlerinde bulunduğunun göz önünde bulundurulması gerekmektedir.
2. Sahte belgenin bilerek veya bilmeden kullanılması
Söz konusu Kararın 32’nci maddesinde kasta yönelik bir ayrım yapılmamıştır. Madde de yer alan “Kullanan” ifadesi kastın aranıp aramadığına bakılmaksızın uygulanabilir genel bir ifade olduğu düşünülmektedir. Bu kapsamda bilerek veya bilmeden sahte belge kullanımında ilgili müeyyidelerin uygulanması gerektiği düşünülmektedir.
Kaynakça
— Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar
— Kurumlar Vergisi Kanunu
— Vergi Usul Kanunu
