10 Aralık 2025 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 33103
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünden:
ÖZET:
1. Amaç, Kapsam, Dayanak
- Amaç:
Baraj gölleri, suni göller ve sulama kanallarındaki su yüzeylerinin yüzer GES kurulumu için kullanılması ve kiralanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemek.
- Kapsam:
6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu kapsamında piyasada faaliyet gösteren veya gösterecek tüzel kişilerin;
- yüzer GES başvuruları,
- fizibilite ve projelendirme esasları,
- kiralama usul ve esasları,
- tesislerin işletilmesi, bakımı, tasfiyesi
ile ilgili tüm hükümleri kapsar.
- Dayanak:
- 3621 sayılı Kıyı Kanunu m.6
- 4 sayılı CBK m.121/1-(o)
2. Temel Tanımlar (Öne Çıkanlar)
- Yüzer GES: Su yüzeyine kurulan güneş enerjisine dayalı elektrik üretim tesisleri.
- Suya temas eden / etmeyen sistemler:
- Temas eden: PV paneller su yüzeyiyle doğrudan temaslı (membran vb.).
- Temas etmeyen: Ponton/duba vb. taşıyıcılar üzerinde.
- Yüzer GES adası: Rezervuar içindeki her bir bağımsız yüzer modül grubu.
- Yüzer GES sahası: DSİ tarafından kullanımına izin verilen toplam su yüzeyi alanı.
- YEKA: Yenilenebilir enerji kaynak alanları (baraj, göl, kanal yüzeyleri dâhil).
- Ana kaynak / Yardımcı kaynak: Birleşik tesislerde HES ana; GES yardımcı kaynak.
3. Kimler Başvurabilir? Başvuru Esasları
3.1. YEKA Alanları (Madde 5, 12)
- DSİ, uygun gördüğü baraj, suni göl ve kanalları YEKA için EİGM’ye bildirir.
- YEKA yarışmasını kazanıp YEKA sözleşmesi imzalayan tüzel kişi, EPDK’dan ön lisans sonrası DSİ ile kiralama sözleşmesi + taahhütname imzalar.
3.2. Birleşik Yenilenebilir Tesisler (HES + Yüzer GES) (Madde 6, 13)
- Ana kaynağı HES olan lisans/ön lisans sahibi tüzel kişiler, mevcut santral sahasında yardımcı kaynak olarak yüzer GES kurmak için DSİ’ye başvurur.
- Başvuru dosyasında esasen:
- Şirket belgeleri, ticaret sicili,
- HES lisans/ön lisans ve ÇED belgesi / başvurusu,
- Genel/Detaylı yerleşim planları, CBS çalışmaları,
- EK-3 formatında fizibilite raporu,
- İnceleme ücreti dekontu,
- Gerekirse EÜAŞ uygunluk yazısı bulunur.
- DSİ gerek görürse revizyon ister; 90 gün + en fazla 90 gün ek süre verilebilir. Sunulmazsa başvuru reddedilmiş sayılır.
- EPDK’dan olumlu Kurul kararı bildirildikten sonra, tüzel kişi 60 gün içinde DSİ ile kiralama sözleşmesi imzalar.
3.3. DSİ ve Sulama Birlikleri (Madde 7, 14)
- DSİ, kendi sulama tesislerinin enerji ihtiyacı için baraj/göl/kanallarda yüzer GES kurabilir veya kurdurabilir (lisanssız üretim mevzuatına göre).
- Sulama birlikleri, DSİ’nin uygun görüşüyle münferiden veya ortaklaşa yüzer GES kurabilir.
- Sulama Birlikleri için başvuru dosyası içerik ve süreç DSİ tarafından ayrıca belirlenir.
- Uygun bulunan projelerde DSİ–Sulama Birliği arasında protokol + taahhütname imzalanır.
3.4. Belediyeler ve Bağlı Kuruluşlar (Madde 8, 15)
- Belediye sınırları içindeki baraj, göl, kanal yüzeylerinde lisanssız yüzer GES kurabilirler.
- DSİ’ye sunulan başvuru dosyasında:
- İletişim formu,
- Belediye meclisi/genel kurul kararı,
- Ticaret sicili tasdiknamesi,
- Planlar (1/25.000, 1/5.000, .kmz), CBS,
- Fizibilite raporu + inceleme ücreti dekontu,
- Belediye sınır paftası bulunur.
- Revizyon süresi ve reddi HES başvurularına benzer.
- Uygun bulunan projelerde belediye ile kiralama sözleşmesi + taahhütname imzalanır.
4. Başvurular Arasında Öncelik Sırası (Madde 9)
Aynı rezervuar/saha için çakışan başvurularda öncelik sırası:
- Sulama tesislerinin enerji ihtiyacını karşılayan yüzer GES projeleri.
- Ana kaynağı hidrolik olan tesislerin yardımcı kaynak GES’leri.
- YEKA kapsamındaki yüzer GES’ler.
- Belediye ve bağlı kuruluş projeleri.
Ayrıca birden çok il/belediye sınırı içinde kalan rezervuarlarda, rezervuar alanı oranında başvuru yapma ve potansiyel paylaşımı kuralları getirilmiş.
5. Fizibilite Raporu ve İnceleme Ücreti (Madde 10)
- Proje formülasyonu (ÇED, proje, inşaat, işletme) değişirse DSİ’nin görüşü alınır, gerekirse fizibilite revizesi ve sözleşme yenilemesi yapılır.
- Başvuruda DSİ’nin her yıl ilan ettiği fizibilite raporu inceleme ücreti alınır; başvuru reddedilse de iade edilmez.
- DSİ’nin talep ettiği ilk revize rapor için yeniden ücret alınmaz; sonraki revizeler için alınır.
- Sulama birlikleri ve YEKA projeleri için inceleme ücreti alınmaz.
- Revize raporlar 90 gün (+90 gün) içinde sunulmazsa başvuru düşer.
6. Kiralama / Kullanım İzni, Kira Bedeli ve Süreler
6.1. Sözleşme Türleri (Madde 11–15)
- Sulama birlikleri: EK-1B protokol + EK-2 taahhütname.
- Diğer tüm tüzel kişiler (HES, YEKA, belediye vb.):
- EK-1A kiralama sözleşmesi + EK-2 taahhütname.
- YEKA ve birleşik tesislerde ayrıca EPDK/EİGM, ETKB’ye bildirim yükümlülükleri var.
6.2. Kira Bedeli (Madde 16–17)
- Rezervuar ve kanal için ayrı formüllerle hesaplanan “birim alan kira bedeli (TL/m²)” kullanılıyor.
- Ana parametreler:
- Kurulu güç (kWp),
- DSİ’nin belirlediği yıllık üretim katsayısı (kWh/kWp),
- Yüzer GES adası veya kanal yüzey alanı,
- Bir önceki yılın ortalama PTF’si veya YEKA birim fiyatı.
- Yıllık kira: Yüzer GES sahası alanı × birim alan kira bedeli.
- Kanal projelerinde su yüzeyi dışındaki DSİ’ye ait alanlar için ayrıca taşınmaz yönetmeliğine göre bedel hesaplanıyor.
- Tarımsal sulama amaçlı Sulama Birliği projelerinde su yüzeyi bedelsiz.
- Kira bedelleri:
- İlk yıl, sözleşmeden 5 iş günü içinde peşin.
- Sonraki yıllar, sözleşme yıldönümünde 5 iş gününe kadar.
- Her yıl TÜFE (12 aylık ortalama) oranında güncelleniyor.
6.3. Kiralama Süresi (Madde 18–19)
- YEKA ve HES yardımcı kaynak projeleri: Lisans süresi sonuna kadar.
- Belediye ve Sulama Birliği lisanssız projeleri:
- İlk sözleşme/protokol en fazla 10 yıl.
- DSİ onayıyla en fazla iki kez 10’ar yıl uzatılabilir.
- Sözleşme; süre sonunda yenileme talebi gelmezse kendiliğinden sona eriyor; saha arındırılmış şekilde DSİ’ye teslim ediliyor.
- Bazı hallerde (saha büyüklüğü/koordinat değişimi, unvan değişikliği, lisans geçişi, mevzuat değişikliği) sözleşmenin yenilenmesi zorunlu.
6.4. Sözleşmenin Feshi / Hükümsüzlüğü (Madde 20–21)
- Kira bedelinin ödenmemesi halinde 60 günlük süre veriliyor; yine ödenmezse DSG sözleşmeyi feshediyor.
- Tüzel kişinin tasfiyesi, iflası, lisans/YEKA sözleşmesi veya ÇED kararının iptali gibi hallerde sözleşme hükümsüz sayılıyor.
- Fesih veya hükümsüzlükte:
- Tüzel kişi 90 gün içinde tüm ekipmanı kaldırıp sahayı eski haline getirmek zorunda.
- Aksi hâlde DSİ kaldırıp masrafları teminattan ve/veya genel hükümlere göre tahsil ediyor; ayrıca ecrimisil uygulanabiliyor.
- Ödenmiş kira iade edilmez; ödenmemiş tutara faiz işler.
- Bazı fesih hallerinde teminat tamamen irat kaydediliyor.
6.5. Teminat (Madde 22)
- Kiralama başvurusunda, kurulu güce göre DSİ’nin belirlediği tutarda 3 yıl süreli teminat (nakit veya banka mektubu) veriliyor.
- Teminat her 3 yılda bir güncelleniyor; süresinde güncellenmezse DSİ uyarı sonrası nakde çevirip gelir kaydedebiliyor.
- Saha düzgün teslim edilirse ve proje sonlanırsa teminat iade edilebiliyor.
- EÜAŞ’ın işlettiği HES’lerde kurulacak yardımcı kaynak yüzer GES’ler için teminat alınmıyor.
6.6. Mücbir Sebep (Madde 23)
- Doğal afet, savaş, salgın, grev vb. hallerde;
- Tüzel kişi 20 gün içinde belge + etki ve süreyi DSİ’ye bildirmek koşuluyla,
- DSİ uygun görürse yükümlülükler ertelenebiliyor.
7. Su Yüzeyi Kullanım ve Projelendirme Esasları
7.1. Kısıtlı Alanlar (Madde 24)
- Taşkın kontrol hacmi için sürekli boş bırakılan barajlar,
- NSS alanı 0,5 km²’nin altındaki rezervuarlar,
- 3621 sayılı Kanun m.6’da kısıtlanan ve korunmuş alanlarda
yüzer GES kurulamaz.
- Yüzer GES adası alanlarının toplamı:
- NSS alanının %10’unu,
- Minimum su seviyesi alanının %30’unu geçemez.
7.2. Projelendirme Kuralları (Madde 25)
Öne çıkan teknik/çevresel kriterler:
- Baraj gövdesi çevresinde 300 m (regülatörlerde 100 m) güvenlik bandında yüzer GES yasak.
- Kanal projelerinde, konstrüksiyon kanala ve suya temas etmeyecek; akış ve bakım-onarım engellenmeyecek. Adalar arası en az 25 m, uzunluk 250 m’yi geçemez.
- Rezervuar yüzer GES adaları:
- Her ada ≤10 ha,
- Adalar arasında ≥30 m mesafe,
- Min. su seviyesi sınırından ≥25 m içeride,
- Suya temas etmeyen sistemlerde su yüzeyi temas oranı ≤%60.
- Dalga, rüzgâr, kar, buz yüklerine dayanıklı tasarım; sensör ve uzaktan izleme sistemleri.
- Su ürünleri yetiştiriciliği varsa yüzer GES sahasıyla arada ≥250 m mesafe.
- Suya temas eden malzemeler için BS 6920 veya eşdeğer su kalitesi testleri.
- DSİ rezervuar işletme planını değiştirebilir; su seviyesi düşse doğacak zararlardan DSİ sorumlu değildir.
8. Proje Onayı, İnşaat ve Kabul (Madde 26–30)
- Proje onayı, denetim ve kabul işlemleri karasal GES mevzuatına göre ilgili kurumlarca yapılır.
- Onaylı projelerin bir nüshası DSİ ve EPDK’ya verilir.
- Kanal projelerinde DSİ özellikle su yapısına etkiler yönünden projeyi inceler; gerekirse revizyon ister.
- Kanal projelerinde inşaata başlanmadan önce DSİ komisyonu tarafından yer teslimi yapılır.
- Kabul öncesinde DSİ, tesisin fizibilite koordinatlarına ve su yapısına etkisine bakar; tespitler tutanakla kayıt altına alınır.
- İnşaat, işletme, bakım faaliyetleri; rezervuardaki diğer su ürünleri, rekreasyon, ulaşım vb. faaliyetleri aksatamaz.
9. İşletme, Çevre ve Sorumluluklar (Madde 31–35)
- Rezervuar ve kanal işletme planı DSİ’ye ait; tüzel kişi değişikliklerden doğan zararlardan DSİ’den hak talep edemez.
- Panel temizliğinde kimyasal kullanılmaz, sadece ultra saf su veya rezervuar suyu kullanılabilir.
- Su kalitesi/ekosisteme olumsuz etkiler tespit edilirse tüzel kişi gerekli tüm tedbirleri almak zorunda; eksiklik giderilmezse sözleşme feshedilebilir.
- Sabit tesisler maksimum su kotu dışında, DSİ faaliyetlerini aksatmayacak alanlarda yapılır.
- Kullanılan gemi/iç su araçlarının iç suya elverişlilik belgesi ve bağlama kütüğü kaydı olmalıdır.
- Tüm teknik, mali, çevresel risk ve zararlar tüzel kişiye aittir; enerji üretim azalışı kira indirimi sebebi olamaz.
- İş sağlığı ve güvenliği, özel güvenlik, sivil savunma önlemleri tüzel kişi sorumluluğunda.
- Tüzel kişi, mevzuat değişikliklerine uymakla yükümlü.
10. Çeşitli Hükümler (Madde 36–39, Geçici 1)
- Yüzer GES’te kullanılan malzeme ve ekipmanlar suya ağır metal, kimyasal, mikro plastik, radyoaktif madde bırakmayacak nitelikte olmalı; ulusal/uluslararası standartlara uygun olmalıdır.
- Tüzel kişi, kendisine tahsis edilen su yüzeyini sadece enerji üretimi amacıyla kullanabilir; üçüncü kişilere kiralayamaz/devredemez.
- Geçiş hükümleri:
- Yönetmelik yürürlüğe girmeden önce DSİ’den uygunluk/ sözleşme almış projeler, 3 ay içinde EK-3 formatında yeni fizibilite sunmak zorunda.
- Yeni esasları karşılayamayıp reddedilen projelerde, tüzel kişi isterse ödenmiş kira ve fizibilite ücretleri iade edilir (faizsiz).
BİRİNCİ BÖLÜM
Başlangıç Hükümleri
Amaç
MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin amacı; yüzer güneş enerji santrallerinin kurulması için su yüzeylerinin kullanılması ve kiralanmasına ilişkin usul ve esasların belirlenmesidir.
Kapsam
MADDE 2- (1) Bu Yönetmelik; 14/3/2013 tarihli ve 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu hükümlerine göre piyasada faaliyet gösteren veya gösterecek tüzel kişi tarafından yapılan baraj gölleri, suni göller ve kanal yüzey alanlarında yüzer güneş enerji santralleri başvurularının alınması ve değerlendirilmesini, fizibilite ve projelendirme esaslarını, kiralama usul ve esaslarının belirlenmesi ile tesislerin işletilmesi, bakımı ve tasfiyesi ile ilgili hususları kapsar.
Dayanak
MADDE 3- (1) Bu Yönetmelik; 4/4/1990 tarihli ve 3621 sayılı Kıyı Kanununun 6 ncı maddesi ile 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 121 inci maddesinin birinci fıkrasının (o) bendi hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar ve kısaltmalar
MADDE 4- (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Ana kaynak: Birden çok kaynaklı elektrik üretim tesislerinde ön lisans veya lisans başvurusundaki hidroelektrik enerji üretim tesisini,
b) Bakanlık: DSİ’nin bağlı olduğu bakanlığı,
c) Birleşik yenilenebilir elektrik üretim tesisi: Şebekeye aynı bağlantı noktasından bağlanan tamamı yenilenebilir birden fazla enerji kaynağından elektrik üretmek amacı ile kurulan tek bir elektrik üretim tesisini,
ç) ÇED: Çevresel Etki Değerlendirmesini,
d) DSİ: Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünü,
e) EİGM: Enerji İşleri Genel Müdürlüğünü,
f) EPDK: Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunu,
g) ETKB: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığını,
ğ) EÜAŞ: Elektrik Üretim Anonim Şirketini,
h) Kanal üzeri GES: Kanal yüzeyine kurulan güneş enerjisine dayalı elektrik üretim üniteleri veya tesisini,
ı) Kiralama sözleşmesi: Yüzer GES projelerinde kiralama esaslarını ve DSİ’ye ödenecek bedellerin miktarını ve ödeme şeklini belirleyen, ilgili mevzuat hükümlerine göre DSİ ile tüzel kişi arasında akdedilen Yüzer Güneş Enerji Santralleri Kurulmasında Su Yüzeyinin Kiralanmasına Dair Sözleşmeyi,
i) Lisans: Bir tüzel kişinin piyasada faaliyet gösterebilmesi için 6446 sayılı Kanun uyarınca verilen izin belgesini,
j) Normal su seviyesi (NSS): Planlaması yapılan projelerden beklenen faydayı sağlamak üzere, hedeflenen depolamayla elde edilecek hacme karşılık gelen su seviyesini,
k) Ön lisans: Üretim faaliyetinde bulunmak isteyen tüzel kişiye, üretim tesisi yatırımlarına başlamaları için gerekli onay, izin, ruhsat ve benzerlerinin alınabilmesi için EPDK tarafından verilen belirli süreli izni,
l) Piyasa Takas Fiyatı (PTF): Gün öncesi elektrik piyasalarında arz ve talebin eşleşmesi ile oluşan referans elektrik enerjisi fiyatını,
m) Protokol: Baraj gölleri, suni göller ve kanal yüzey alanlarında yüzer GES kurulumu amacıyla DSİ ve Sulama Birlikleri arasında düzenlenen Yüzer Güneş Enerji Santralleri Kurulmasında Su Yüzeyinin Kullanımına Dair Protokolü,
n) Rezervuar işletme planı: Rezervuarın bulunduğu bölgenin havza gelişimine paralel olarak DSİ tarafından yürütülmekte olan çalışmalar çerçevesinde, havzadaki mevcut, inşa halinde ve mutasavver projeler (kesin proje, planlama, master plan, ön inceleme ve ilk etüt) kapsamında içme-kullanma, turizm ve endüstri suyu temini, sulama, taşkın kontrol ve enerji maksatları ile bunların dışında olabilecek başka maksatlara yönelik olarak diğer kuruluşlara ve tüzel kişilere tahsis edilecek suların miktar ve zamanlamasını belirleyen planı,
o) Suya temas eden sistemler: Fotovoltaik panellerin doğrudan su yüzeyiyle temas ettiği, membran gibi malzemelerin kullanıldığı yüzer güneş enerjisi sistemlerini,
ö) Suya temas etmeyen sistemler: Fotovoltaik panellerin su yüzeyiyle doğrudan temas etmeden, ponton, duba ve benzeri taşıyıcı sistemler üzerinde yer aldığı yüzer güneş enerjisi sistemlerini,
p) Su ürünleri yetiştiriciliği tesisi: Projeli olarak su ürünleri yetiştiriciliğinin yapıldığı, onaylı su ürünleri yetiştiricilik belgesine sahip üretim tesisini,
r) Su yüzeyi: Baraj gölleri, suni göller, su depolama alanları ve sulama kanallarında su kütlesinin atmosferle temas ettiği en üst katmanı,
s) Taahhütname: Yüzer GES projelerinde su yüzeyinin kullanımına ilişkin esasları belirleyen ve ilgili mevzuat hükümlerine göre tüzel kişi tarafından imzalanan Yüzer Güneş Enerji Santralleri Kurulmasında Su Yüzeyinin Kiralanmasına ve Kullanımına Dair Taahhütnameyi,
ş) Teminat: Tüzel kişi tarafından teminat olarak verilmesi gereken, Türkiye’de yerleşik bankalar ve özel finans kurumları tarafından verilen teminat mektuplarını veya tedavüldeki Türk parasını,
t) Yardımcı kaynak: Birden çok kaynaklı elektrik üretim tesislerinde ön lisans veya lisans başvurusunda kullanılan ana kaynak türünde olmamak üzere, ana kaynak dışındaki diğer kaynak ya da kaynakları,
u) Yenilenebilir enerji kaynak alanı (YEKA): Kamu ve hazine taşınmazları ile özel mülkiyete konu taşınmazlarda geliştirilebilir, yenilenebilir enerji kaynaklarından en az birinin yüksek yoğunlukta bulunduğu alan/alanları,
ü) YEKA sözleşmesi: ETKB ile YEKA yarışmasını kazanan arasında imzalanan anlaşmayı,
v) YEKA yarışması: ETKB tarafından ilan edilen bağlantı kapasitesi için yapılan yarışmayı,
y) Yüzer GES: Su yüzeyine kurulan güneş enerjisine dayalı elektrik üretim üniteleri veya tesisini,
z) Yüzer GES adası: Yüzer GES sahası içerisinde yer alan, suya temas etmeyen sistemler için rezervuarda bağımsız hareket edebilen her bir modülü veya suya temas eden sistemler için bağlanma veya demirleme sistemi ortak olan birden fazla modülü veya kanal boyunca kesintisiz şekilde devam eden her bir modülü,
aa) Yüzer GES adası su yüzeyi temas oranı: Yüzer GES tesisinde yüzdürücü sistemin suya temas eden toplam taban alanının Yüzer GES adası alanına oranını,
bb) Yüzer GES adası yerleşim planı: Yüzer GES sahası içerisinde Yüzer GES adalarının yerleşimini gösterir planı,
cc) Yüzer GES sahası: Yüzer GES projesine ilişkin olarak kullanımına izin verilen toplam rezervuar su yüzey alanını,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Başvuru Esasları ve Değerlendirme
Yenilenebilir enerji kaynak alanları
MADDE 5- (1) Baraj gölleri, suni göller ve kanal yüzeylerinden DSİ tarafından uygun görülenleri, 10/5/2005 tarihli ve 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun kapsamında tüzel kişilerin müracaatına açılmak üzere EİGM’ye gönderilir.
(2) 5346 sayılı Kanun kapsamında YEKA yarışmaları ile yüzer GES kurulması amacıyla baraj gölleri, suni göller ve kanal yüzeylerinde planlanan YEKA projeleri için rezervuar su yüzeyinde yüzer GES sahasının belirlenmesine yönelik olarak ETKB’nin talebi üzerine DSİ tarafından hazırlanan ilk etüt raporu ETKB’ye gönderilir.
(3) Alanın 12/3/1982 tarihli ve 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu kapsamında ilan edilen turizm merkezleri ile kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgelerinde olması halinde Kültür ve Turizm Bakanlığının görüşü alınır.
Birleşik yenilenebilir elektrik üretim tesisleri
MADDE 6- (1) Ana kaynağı hidrolik olan enerji üretim tesislerine dayalı yardımcı kaynak ünitelerine ilişkin, tüzel kişiye ait hidroelektrik enerji üretim tesisinin üretim lisansına derç edilen santral sahasına tesis edilmek üzere hazırlanan yüzer GES başvuru dosyası DSİ’ye sunulur. EÜAŞ tarafından işletilen santrallerin rezervuar alanlarına, EÜAŞ tarafından yapılacak olan, ana kaynağı hidrolik olan enerji üretim tesislerine dayalı yardımcı kaynak ünitelerine ilişkin yüzer GES başvurularında, üretim lisansına derç edilmiş santral sahası şartı aranmaz.
(2) DSİ’ye sunulan yüzer GES başvuru dosyasında aşağıda belirtilen belgeler bulunur:
a) Tüzel kişiye ait, şirket sözleşmesi veya esas sözleşmesi ile tadillerinin yayınlandığı ilgili Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinin aslı veya sureti.
b) Tüzel kişi yetkilisi tarafından imzalanmış, irtibat telefonunu, faks numarasını, tüzel kişinin tebligata esas kanuni tebligat ve elektronik tebligat adreslerini bildirir İletişim Bilgileri Formu (EK-4).
c) Ticaret sicili tasdiknamesi.
ç) Ana kaynağa (HES) ait üretim lisansı veya ön lisans belgesinin bir sureti.
d) Ana kaynağa (HES) ilişkin ÇED Belgesinin veya ön lisanslı projelerde ÇED belgesi için ilgili kuruma başvuruda bulunduğuna ilişkin başvuru belgesinin bir sureti.
e) Yüzer GES’in; DSİ, diğer kamu kurum ve kuruluşları ile özel sektöre ait tesislerle (HES, GES, su ürünleri yetiştiriciliği tesisi, su yolları (kıta içi seyrüsefer), her türlü iletim yapıları, sulama maksatlı tesisler ve bu tesislere ait sanat yapıları ve benzeri tesislerin parsel bazlı mülkiyet ve imar durumu ile EPDK tarafından öngörülen santral sahalarını gösterir harita) etkileşimini gösterir belgeler ile 1/25 000 ölçekli Genel Yerleşim Planı, 1/5 000 ölçekli Detaylı Vaziyet Planı ve .kmz dosyası (8 kopya halinde fizibilite raporu CD’leri içerisinde yer alır).
f) EK-3 formatında hazırlanmış olan Fizibilite Raporu.
g) Yüzer GES fizibilite raporu inceleme ücretinin güncel tutarının yatırıldığını gösteren belgenin (banka dekontu) aslı.
ğ) Karada kullanılan alanların kamulaştırma sınırları, ana kaynağın maksimum ve minimum su seviyesindeki rezervuar alanlarını ve Yüzer GES sahasını gösteren CBS çalışması (fizibilite raporu CD’leri içerisinde yer alır).
h) DSİ tarafından inşa edilip mülga 15/7/1970 tarihli ve 1312 sayılı Türkiye Elektrik Kurumu Kanunu ve 18/12/1953 tarihli ve 6200 sayılı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünce Yürütülen Hizmetler Hakkında Kanunun ek 1 inci maddesi kapsamında EÜAŞ’a devredilen hidrolik kaynağa dayalı üretim tesisleri ile 4/12/1984 tarihli ve 3096 sayılı Türkiye Elektrik Kurumu Dışındaki Kuruluşların Elektrik Üretimi, İletimi, Dağıtımı ve Ticareti ile Görevlendirilmesi Hakkında Kanun kapsamında kurulan üretim tesislerinde DSİ uhdesinde kalan su yapıları ile bunların mütemmim cüzleri kapsamındaki rezervuar alanı üzerinde yapılacak yüzer GES başvuruları için EÜAŞ’ın uygunluk yazısı.
(3) DSİ tarafından ihtiyaç görülmesi halinde ilave belgeler talep edilebilir.
(4) DSİ tarafından yüzer GES başvuru dosyasının uygun bulunması halinde, uygunluk yazısı başvuru sahibi tüzel kişiye ve ilgili kurumlara gönderilir.
(5) DSİ tarafından yapılan inceleme neticesinde, tüzel kişiden yüzer GES başvuru dosyasının revize edilmesi istenebilir. Revize başvuru dosyasının istenmesi halinde tüzel kişi, tebliğ tarihinden itibaren en geç doksan gün içinde revize başvuru dosyasını hazırlayarak DSİ’ye sunar. Revize başvuru dosyası sunma aşamasında tüzel kişi tarafından yazılı olarak ek süre talep edilmesi halinde, toplamda en fazla doksan günü geçmemek üzere ek süre verilebilir. Bu süre içinde revize başvuru dosyasının sunulmaması halinde tüzel kişi başvurusu reddedilmiş sayılır. Yüzer GES başvuru dosyasının uygun bulunmaması halinde ise tüzel kişi müracaatı reddedilerek, bu durum tüzel kişi ve gerekmesi halinde ilgili kurumlara bildirilir.
Sulama tesislerinin enerji ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla DSİ veya Sulama Birlikleri tarafından kurulacak yüzer GES tesisleri
MADDE 7- (1) DSİ mülkiyeti veya tasarrufu altında bulunan, DSİ’ce işletilen veya işletme, bakım ve yönetim sorumluluğu devredilen sulama tesislerinin enerji ihtiyaçlarını ve giderlerini karşılamak amacıyla 12/5/2019 tarihli ve 30772 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliği hükümleri doğrultusunda, baraj gölleri, suni göller ve kanal yüzey alanları üzerinde DSİ yüzer GES tesisleri kurabilir veya kurdurabilir. Sulama tesislerinin enerji ihtiyaçlarının ve giderlerinin karşılanması amacıyla DSİ tarafından geliştirilen projeler, rezervuar ve kanal su yüzey alanlarının kullanımında önceliklidir.
(2) DSİ tarafından birden fazla sulama tesisinin enerji ihtiyaçlarını ve giderlerini karşılamak amacıyla yüzer GES tesisleri kurulabilir.
(3) Sulama birlikleri münferiden veya diğer sulama birlikleriyle ortaklaşa, baraj gölleri, suni göller ve kanal yüzey alanları üzerinde DSİ’nin uygun görüşüyle Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliği hükümleri doğrultusunda yüzer GES tesisleri kurabilir veya kurdurabilir.
(4) Ortaklaşa yüzer GES tesisi kurmak isteyen sulama birlikleri, gerekli iş ve işlemlerin yürütülmesi için aralarından birini vekâlet akdiyle tam ve sınırsız olarak yetkilendirirler. Bu yetkilendirme kararı, 8/3/2011 tarihli ve 6172 sayılı Sulama Birlikleri Kanununda belirtilen borçlanmaya ilişkin usul uygulanarak verilir.
(5) Sulama Birlikleri tarafından sulama tesisinin/tesislerinin enerji ihtiyaçlarını ve giderlerini karşılamak amacıyla kurulacak yüzer GES tesislerine ilişkin olarak hazırlanacak olan Yüzer GES Başvuru Dosyası içeriği ve yürütülecek sürece ilişkin usul ve esaslar DSİ tarafından ayrıca belirlenir.
Belediyeler veya bağlı kuruluşları tarafından kurulacak yüzer GES tesisleri
MADDE 8- (1) Belediyeler veya bağlı kuruluşları, belediye sınırları içerisinde yer alan baraj gölleri, suni göller ve kanal yüzey alanlarında Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliği hükümleri doğrultusunda yüzer GES tesisi kurabilir.
(2) Yüzer GES tesisi kurulumu için belediye veya bağlı kuruluşu tarafından hazırlanan yüzer GES başvuru dosyası DSİ’ye sunulur.
(3) Belediyeler veya bağlı kuruluşları tarafından DSİ’ye sunulacak olan yüzer GES başvuru dosyasında aşağıda belirtilen belgeler bulunur:
a) Belediye veya bağlı kuruluş yetkilisi tarafından imzalanmış, irtibat telefonunu, faks numarasını, tüzel kişinin tebligata esas kanuni tebligat ve elektronik tebligat adreslerini bildirir İletişim Bilgileri Formu (EK-4).
b) Belediye meclisi veya genel kurul kararı.
c) Ticaret sicili tasdiknamesi.
ç) Yüzer GES tesisinin; DSİ, diğer kamu kurum ve kuruluşları ile özel sektöre ait tesislerle (HES, GES, su ürünleri yetiştiriciliği tesisi, su yolları (kıta içi seyrü sefer), her türlü iletim yapıları, sulama maksatlı tesisler ve bu tesislere ait sanat yapıları ve benzeri tesislerin parsel bazlı mülkiyet ve imar durumunu gösterir harita) etkileşimini gösterir belgeler ile 1/25 000 ölçekli Genel Yerleşim Planı, 1/5 000 ölçekli Detaylı Vaziyet Planı ve .kmz dosyası (8 kopya halinde fizibilite raporu CD’leri içerisinde yer alır).
d) EK-3 formatında hazırlanmış olan Fizibilite Raporu.
e) Yüzer GES fizibilite raporu inceleme ücretinin güncel tutarının yatırıldığını gösteren belgenin (banka dekontu) aslı.
f) Karada kullanılan alanların kamulaştırma sınırları, ana kaynağın maksimum ve minimum su seviyesindeki rezervuar alanlarını ve Yüzer GES sahasını gösteren CBS çalışması (fizibilite raporu CD’leri içerisinde yer alır).
g) Belediye sınırlarını gösterir Lisanslı Harita Kadastro Bürosu onaylı pafta.
(4) DSİ tarafından ihtiyaç görülmesi halinde ilave belgeler talep edilebilir.
(5) DSİ tarafından yüzer GES başvuru dosyasının uygun bulunması halinde, uygunluk yazısı başvuru sahibi belediyeye veya bağlı kuruluşa ve ilgili kurumlara gönderilir.
(6) DSİ tarafından yapılan inceleme neticesinde, belediye veya bağlı kuruluştan yüzer GES başvuru dosyasının revize edilmesi istenebilir. Revize başvuru dosyasının istenmesi halinde tüzel kişi, tebliğ tarihinden itibaren en geç doksan gün içinde hazırlayarak DSİ’ye sunar. Bu süre içinde revize başvuru dosyasının sunulmaması halinde tüzel kişi başvurusu reddedilmiş sayılır. Revize başvuru dosyası sunma aşamasında tüzel kişi tarafından yazılı olarak ek süre talep edilmesi halinde, toplamda en fazla 90 günü geçmemek üzere ek süre verilebilir. Yüzer GES başvuru dosyasının uygun bulunmaması halinde ise belediye veya bağlı kuruluş müracaatları reddedilerek, bu durum gerekçeleriyle birlikte belediyeye veya bağlı kuruluşa ve gerekmesi halinde ilgili Kurumlara bildirilir.
Yüzer GES başvurularının değerlendirilmesinde öncelik sırası
MADDE 9- (1) Ön lisans ve lisans sahiplerinin lisanslarına kayıtlı olan santral sahalarında, EÜAŞ tarafından işletilen santrallerin rezervuarları hariç olmak üzere, sadece söz konusu ön lisans ve lisans sahibi tüzel kişi tarafından yüzer GES kurulabilir. EÜAŞ tarafından işletilen santrallerin rezervuar alanlarına; DSİ’den uygun görüş almak koşuluyla, EÜAŞ tarafından yardımcı kaynak projeleri, ETKB koordinasyonunda YEKA projeleri, DSİ veya sulama birlikleri tarafından kurulacak projeler ile belediyeler ve bağlı kuruluşları tarafından tesis edilecek projeler kapsamında yüzer GES kurulabilir.
(2) Bu Yönetmelik kapsamında baraj gölleri, suni göller ve kanal yüzeylerinde, aynı rezervuar veya aynı saha için yapılacak olan yüzer GES başvurularında, aşağıda belirtilen öncelik sırası uygulanır:
a) Sulama tesislerinin enerji ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla kurulacak yüzer GES tesisleri.
b) Ana kaynağı hidrolik olan enerji üretim tesislerine dayalı yardımcı kaynak enerji üretim tesisi olarak kurulacak yüzer GES tesisleri.
c) YEKA kapsamında kurulacak yüzer GES tesisleri.
ç) Belediyeler veya bağlı kuruluşları tarafından belediye sınırları içerisinde kurulacak yüzer GES tesisleri.
(3) Yüzer GES başvurularında başvuruya konu rezervuarın birden çok il sınırı içerisinde olması halinde, söz konusu rezervuarda DSİ tarafından geliştirilmiş projeler ile daha önce başvurusu uygun bulunmuş yüzer GES projeleri sonrasında geriye kalan potansiyelden en fazla, il sınırı içerisinde kalan normal su seviyesindeki rezervuar alanının, toplam rezervuar alanı içerisindeki oranına karşılık gelen potansiyel için ilgili belediye veya bağlı kuruluşları tarafından başvuru yapılabilir.
(4) Yüzer GES başvurularında büyükşehir belediyesi olmayan il sınırları içerisinde başvuruya konu rezervuarın birden çok belediye sınırı içerisinde olması halinde, söz konusu rezervuarda DSİ tarafından geliştirilmiş projeler ile daha önce başvurusu uygun bulunmuş yüzer GES projeleri sonrasında geriye kalan potansiyelden en fazla, belediye sınırı içerisinde kalan normal su seviyesindeki rezervuar alanının, toplam rezervuar alanı içerisindeki oranına karşılık gelen potansiyel için ilgili belediye veya bağlı kuruluşları tarafından başvuru yapılabilir.
(5) Büyükşehir sınırları içerinde yer alan rezervuar ve kanal su yüzey alanlarında belediyeler veya bağlı kuruluşları tarafından yüzer GES kurulmasına dair taleplerde, 10/7/2004 tarihli ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu çerçevesinde karar alınması zorunludur. Büyükşehir Belediyesi olmayan illerde ise belediyeler tarafından yüzer GES kurulmasına dair taleplerde 3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanunu çerçevesinde karar alınması zorunludur.
(6) Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliği kapsamında ilgili belediye veya bağlı kuruluşunun başvurabileceği azami yenilenebilir enerji kurulu gücünün, bu madde kapsamında başvurabileceği yüzer GES potansiyelinin altında olması halinde, arta kalan potansiyel DSİ tarafından diğer başvurular kapsamında değerlendirilir.
(7) Yüzer GES kurulmasına dair taleplerden uygun bulunanlardan sulama birlikleri ile protokol, diğer tüzel kişilerle ise kiralama sözleşmesi imzalanır.
Yüzer GES fizibilite raporu ve inceleme ücreti
MADDE 10- (1) Tüzel kişi tarafından kurulacak yüzer GES tesisleri ile ilgili olarak fizibilite raporunda teklif edilen proje formülasyonunda; ÇED, proje, inşaat ve işletme safhalarında bir değişiklik söz konusu olması halinde, bu değişikliklere yönelik DSİ’nin ve ilgili kurumların görüşü alınır. DSİ tarafından gerekli görülmesi halinde fizibilite raporunun revize edilmesi ve kiralama sözleşmesinin yenilenmesi talep edilir. Aksi halde doğabilecek her türlü olumsuz durum, zarar ve riskten tüzel kişi sorumlu olduğu kabul edilir.
(2) Başvuru aşamasında DSİ tarafından her yıl ilan edilen yüzer GES fizibilite raporu inceleme ücreti alınır.
(3) Başvuru dosyası uygun bulunmaması halinde inceleme ücreti iade edilmez.
(4) Yüzer GES fizibilite raporunun revize edilmesinin DSİ tarafından istenilmesi halinde, tüzel kişi tarafından DSİ’ye sunulacak olan birinci revize rapor için yeni bir inceleme ücreti alınmaz. Bunun dışındaki revize raporlar için inceleme ücreti alınır.
(5) Tüzel kişi tarafından yüzer GES fizibilite raporunda revize yapılmasının talep edilmesi halinde, her bir rapor için ayrı inceleme ücreti alınır.
(6) Sulama birlikleri tarafından sunulan fizibilite raporları ile YEKA kapsamında hazırlanan veya hazırlatılan yüzer GES fizibilite raporları için DSİ tarafından inceleme ücreti alınmaz.
(7) Revize fizibilite raporları tebliğ tarihinden itibaren en geç doksan gün içinde DSİ’ye sunulur. Revize fizibilite raporu sunma aşamasında tüzel kişi tarafından yazılı olarak ek süre talep edilmesi halinde, toplamda en fazla doksan günü geçmemek üzere ek süre verilebilir. Bu süre içinde revize fizibilite raporunun sunulmaması halinde tüzel kişi başvurusu reddedilmiş sayılır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Kiralama veya Kullanım İznine İlişkin Usul ve Esaslar ile Teminat
Kiralama ve kullanım izni
MADDE 11- (1) Yüzer GES tesisleri kurulumuna ilişkin olarak DSİ ile Sulama Birlikleri arasında örneği EK-1B’de yer alan protokol, diğer tüzel kişilerle ise örneği EK-1A’da yer alan kiralama sözleşmesi imzalanır. Ayrıca, tüzel kişi tarafından EK-2’de yer alan taahhütname imzalanır ve DSİ’ye sunulur.
(2) EK-2’de yer alan taahhütnameye projenin özelliğine bağlı olarak DSİ tarafından özel hükümler eklenebilir.
Yenilenebilir enerji kaynak alanları
MADDE 12- (1) 5346 sayılı Kanun kapsamında ETKB tarafından baraj gölleri, suni göller ve kanal yüzey alanlarının YEKA olarak ilan edilmesi sonrası düzenlenen YEKA yarışması sonucunda yarışmayı kazanan ve YEKA sözleşmesi imzalayan tüzel kişi, DSİ ile kiralama sözleşmesi imzalamaya hak kazanır. EPDK tarafından verilecek olan ön lisans sonrası tüzel kişi bu Yönetmelik kapsamında kiralama sözleşmesi ve taahhütname imzalamak üzere DSİ’ye başvuruda bulunur. DSİ ile tüzel kişi arasında kiralama sözleşmesi imzalanır. Ayrıca tüzel kişi tarafından taahhütname imzalanır. Kiralama sözleşmesinin ve taahhütnamenin birer sureti ETKB’ye ve EPDK’ya gönderilir.
Birleşik yenilenebilir elektrik üretim tesisleri
MADDE 13- (1) DSİ tarafından başvurusu uygun bulunan ve EPDK bünyesindeki iş ve işlemlerin olumlu olarak neticelendirildiğinin DSİ’ye bildirilmesinin ardından, bu Yönetmelik kapsamında kiralama sözleşmesi ve taahhütname imzalamak üzere tüzel kişi, EPDK uygun bulma Kurul kararının tebliğ edildiği tarihten itibaren altmış gün içinde DSİ’ye başvurur. DSİ ile tüzel kişi arasında kiralama sözleşmesi imzalanır. Ayrıca tüzel kişi tarafından taahhütname imzalanır. Kiralama sözleşmesinin ve taahhütnamenin birer sureti EİGM’ye ve EPDK’ya gönderilir.
(2) Altmış günlük süre içinde DSİ’ye başvurulmaması halinde tüzel kişi başvurusu reddedilmiş sayılır.
Sulama tesislerinin enerji ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla Sulama Birlikleri tarafından kurulacak veya kurdurulacak yüzer GES tesisleri
MADDE 14- (1) Sulama birlikleri tarafından, bünyesinde yer alan sulama tesislerinin enerji ihtiyaçlarını ve giderlerini karşılamak amacıyla kurulacak veya kurdurulacak olan yüzer GES tesislerinde, sulama birliği bu Yönetmelik kapsamında protokol ve taahhütname imzalamak üzere DSİ’ye başvurur. DSİ ile sulama birliği arasında protokol imzalanır. Ayrıca sulama birliği tarafından taahhütname imzalanır. Protokolün ve taahhütnamenin birer sureti EİGM’ye ve EPDK’ya gönderilir.
Belediyeler veya bağlı kuruluşları tarafından kurulacak yüzer GES tesisleri
MADDE 15- (1) DSİ tarafından başvurusu uygun bulunan yüzer GES tesislerine ilişkin olarak belediyeler veya bağlı kuruluşları bu Yönetmelik kapsamında kiralama sözleşmesi ve taahhütname imzalamak üzere DSİ’ye başvurur. DSİ ile tüzel kişi arasında kiralama sözleşmesi imzalanır. Ayrıca tüzel kişi tarafından taahhütname imzalanır. Kiralama sözleşmesinin ve taahhütnamenin birer sureti EİGM’ye ve EPDK’ya gönderilir.
Kira bedellerinin belirlenmesi
MADDE 16- (1) DSİ ile imzalanacak olan kiralama sözleşmesinde rezervuar su yüzey alanları için ilk yıl kira bedeli aşağıda yer alan formülle hesaplanır:
GR: Rezervuar su yüzeyine kurulacak yüzer GES tesisinin fizibilite raporundaki kurulu gücü (kWp)
K: Yüzer GES tesisinin nitelikleri ve bulunduğu lokasyona bağlı olarak DSİ tarafından belirlenen ortalama yıllık enerji üretim değeri (kWh/kWp)
AR: Yüzer GES adası alanları toplamı (m2)
P: Bir önceki yılın aritmetik ortalama PTF fiyatı (TL/kWh) – (P değeri YEKA projeleri için YEKA sözleşmesinde yer alan birim elektrik enerjisi alım fiyatıdır)
SR: Yüzer GES sahası alanı (m2)
BR: Birim Alan Kira Bedeli (TL/m2) = (0,01×K×GR×P)/AR
İlk Yıl Kira Bedeli (TL/yıl) = SR×BR
(2) DSİ ile imzalanacak olan kiralama sözleşmesinde kanal yüzey alanları için ilk yıl kira bedeli aşağıda yer alan formülle hesaplanır:
GK: Kanal yüzeyine kurulacak GES tesisinin fizibilite raporundaki kurulu gücü (kWp)
K: Kanal üzeri GES tesisinin nitelikleri ve bulunduğu lokasyona bağlı olarak DSİ tarafından belirlenen ortalama yıllık enerji üretim değeri (kWh/kWp)
AK: Kanal su yüzeyi (hava payı dahil) alanları toplamı (m2)
AK’: GES tesisi tarafından kanal su yüzeyi dışında kullanılan alanların toplamı (m2)
P: Bir önceki yılın aritmetik ortalama PTF fiyatı (TL/kWh) – (P değeri YEKA projeleri için YEKA sözleşmesinde yer alan birim elektrik enerjisi alım fiyatıdır)
SK: Yüzer GES sahası alanı (m2) = AK + AK’
BK: Birim Alan Kira Bedeli (TL/m2) = (0,01×K×GK×P)/AK
FK: İlk Yıl Kanal Su Yüzeyi Kira Bedeli (TL) = AK×BK
FK’: Su Yüzeyi Dışındaki Alanlardan DSİ Mülkiyetinde Bulunanlar İçin Kira Bedeli (TL) = 28/6/1991 tarihli ve 20913 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğüne Ait Taşınmaz Mal Satışı ve Kiraya Verilmesine Ait Yönetmelik hükümleri doğrultusunda belirlenen bedel
İlk Yıl Toplam Kira Bedeli (TL/yıl)= FK + FK’
(3) Su yüzeyi dışındaki alanlardan DSİ mülkiyetinde bulunmayanlar için ilgili mevzuatı kapsamında gerekli izin ve kiralama işlemleri tüzel kişi tarafından ayrıca yapılır.
(4) Yılı kira bedeli, hesaplanan ilk yıl kira bedelinin her yıl Türkiye İstatistik Kurumunca yayımlanan Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE-on iki aylık ortalamalara göre değişim) oranında güncellenmesiyle bulunur.
(5) Tarımsal sulama amaçlı tesislerin enerji giderinin karşılanması amacıyla sulama birlikleri tarafından kurulacak olan yüzer GES tesisleri için imzalanacak olan protokol ile su yüzeyinin bedelsiz kullanımına izin verilir.
Kira bedelinin tahsili
MADDE 17- (1) Yüzer GES tesisi için kiralanan alana ait ilk kira bedeli, sözleşme imza tarihinden itibaren beş iş günü içinde DSİ’ye peşin olarak ödenir.
(2) Takip eden yılların güncellenmiş kira bedelleri sözleşme tarihi dikkate alınarak her bir kira dönemi başlangıç tarihinden itibaren beş iş günü içinde ödenir. Zamanında ödenmeyen kira bedelleri genel hükümlere göre takip ve tahsil edilir.
(3) 23 üncü maddede tanımlanan mücbir sebep hallerinde, DSİ’nin uygun görmesi durumunda kira bedeli ödemeleri yasal faiz dikkate alınarak ertelenebilir.
Kiralama süresi
MADDE 18- (1) YEKA kapsamında veya ana kaynağı hidrolik olan yardımcı kaynak enerji üretim tesisi kapsamında inşa edilen yüzer GES tesislerinde; kiralama sözleşmesi lisans süresi sonuna kadar geçerlidir.
(2) Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliği kapsamında belediyeler ve bağlı kuruluşları tarafından inşa edilen yüzer GES tesislerinde; kiralama sözleşmesi en fazla on yıllığına imzalanır. Kiralama sözleşmesi süresi sonunda, DSİ’nin onayı ile iki defayı geçmemek üzere sözleşmede onar yıllık süre uzatımları yapılabilir.
(3) Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliği kapsamında sulama birlikleri tarafından inşa edilen yüzer GES tesislerinde; protokol en fazla on yıllığına imzalanır. Protokol süresi sonunda, DSİ’nin onayı ile iki defayı geçmemek üzere protokolde onar yıllık süre uzatımları yapılabilir.
Kiralama sözleşmesinin yenilenmesi
MADDE 19- (1) Kiralama sözleşmesi aşağıdaki durumlarda yenilenir:
a) Tüzel kişi, kiralama sözleşmesinin bitimine en geç altı ay kala kiralama sözleşmesinin yenilenmesini talep edebilir. DSİ tarafından uygun görülmesi halinde güncel fiyatlar üzerinden kiralama sözleşmesi yenilenir. Kiralama sözleşmesinin yenilenmesinin talep edilmemesi halinde, sözleşme bitim tarihinde kiralama sözleşmesi kendiliğinden hükümsüz kalır ve tüzel kişi yüzer GES sahasını kiralandığı şekliyle sözleşme bitiş tarihinde DSİ’ye teslim eder.
b) Kiralama sözleşmesinde veya fizibilite raporunda, yüzer GES sahası koordinatları veya büyüklüğünün değişimi.
c) Şirket ünvan veya nev’inin değişimi.
ç) 2/11/2013 tarihli ve 28809 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliğinin 5 inci maddesinin üçüncü fıkrası kapsamındaki işlemler sonrası üretim lisansı verilmesi.
d) Mevzuat değişikliklerinin kiralama sözleşmesinin yenilenmesini gerektirmesi.
(2) İmzalanan yeni kiralama sözleşmesine ilişkin olarak DSİ tarafından EPDK’ya ve ilgili kurumlara bildirimde bulunulur.
(3) Kiralama sözleşmesinin bu Yönetmelikte yer alan hükümler doğrultusunda feshedilmesi veya hükümsüz kalması sonrasında, fesih/hükümsüz kalma sebeplerinin ortadan kalkması ve kiralama sözleşmesinin tüzel kişi tarafından yenilenmesinin talep edilmesi halinde, söz konusu sahanın uygun olması ve DSİ tarafından talebin uygun görülmesi durumunda kiralama sözleşmesi yenilenebilir.
Yüzer GES sahasının DSİ’ye teslimi
MADDE 20- (1) Tüzel kişi, yüzer GES sahasını kira süresinin sonunda bütün tesislerden arındırılmış olarak kiralandığı şekilde DSİ’ye teslim etmek zorundadır. Tüzel kişi tarafından arındırılmış saha, DSİ tarafından bir tutanak ile teslim alınır. Tüzel kişi tarafından yüzer GES sahası kiralandığı şekilde teslim edilmediği takdirde, sahada bulunan tesis ve ekipmanların saha dışına çıkarılması için gerekli iş ve işlemler DSİ tarafından yapılır. Bu kapsamda yapılan masraflar tüzel kişinin teminatından mahsup edilir. Teminattan geriye kalan tutar varsa tüzel kişiye iade edilir. Yapılan masrafların, teminatın üzerinde olması durumunda ise, bu kapsamda yapılan tüm harcamalar genel hükümlere göre tüzel kişiden tahsil edilir. DSİ tarafından yapılan veya yaptırılan bu işlemlerden dolayı tesis ve ekipmanlarında meydana gelebilecek muhtemel zarar ve ziyandan dolayı tüzel kişi DSİ’den herhangi bir hak ve tazminat talebinde bulunamaz. Ayrıca tüzel kişinin tesisi süresi içerisinde boşaltmaması halinde 8/9/1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümleri uyarınca ecrimisil alınır.
(2) Tüzel kişi tarafından kiralanan yerlere ilişkin yapılan masraflar için, tüzel kişi DSİ ve diğer ilgili kurumlardan herhangi bir talepte bulunamaz.
(3) Kiralama sözleşmesi süresi sonunda veya bu Yönetmelik kapsamında kiralama sözleşmesinin feshedilmesi/hükümsüz kalması durumunda, tüzel kişi tarafından sahada bulunan tesis ve ekipmanların saha dışına çıkarılmaması ve kiralanan sahanın teslim edilmemesi halinde, sahanın bulunduğu yerin mülki idare amirinden tüzel kişinin sahadan tahliye edilerek sahanın DSİ’ye teslim edilmesi talep edilir.
Kiralama sözleşmesinin feshi veya hükümsüz kalma hâli
MADDE 21- (1) Vadesi gelmiş kira bedelinin ödenmemesi durumunda, kira bedelinin ödenmesi için tüzel kişiye altmış gün süre verilir. Bu süre içerisinde kira borcunun ödenmediğinin tespiti halinde kiralama sözleşmesi DSİ tarafından feshedilir. Yazılı ihtara ilişkin 11/2/1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümleri uygulanır.
(2) Sözleşme yapıldıktan sonra, kiralama yapan tüzel kişinin tasfiyesi, iflası veya sona ermesiyle, kiralama sözleşmesi hükümsüz kalır.
(3) Kiralama sözleşmesinin sona ermesi, feshedilmesi veya hükümsüz kalması durumunda, tüzel kişiye ait kira borcu var ise ödenmeyen süre için genel hükümlere göre kanuni faiz uygulanır.
(4) YEKA kapsamında inşa edilen yüzer GES tesislerinde, YEKA sözleşmesinin veya lisansın iptal edilmesi veya lisans süresinin sona ermesi halinde, kiralama sözleşmesi hükümsüz kalır.
(5) Ana kaynağı hidrolik olan yardımcı kaynak enerji üretim tesisi kapsamında inşa edilen yüzer GES tesislerinde, lisansın iptal edilmesi veya lisans süresinin sona ermesi halinde kiralama sözleşmesi hükümsüz kalır.
(6) Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliği kapsamında inşa edilen yüzer GES tesislerinde; EPDK tarafından verilen iznin sona ermesi veya iptal edilmesi ile kira süresinin sona ermesi ve kiralama sözleşmesinin yenilenmemesi halinde kiralama sözleşmesi hükümsüz kalır.
(7) 29/7/2022 tarihli ve 31907 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği kapsamında ÇED gerekli değildir veya ÇED olumlu kararının herhangi bir şekilde iptal edilmesi durumunda kiralama sözleşmesi hükümsüz kalır.
(8) Yüzer GES tesisindeki inşa ve işletme faaliyetlerinin bu Yönetmelik hükümlerine, kiralama sözleşmesine veya taahhütnamede yer alan hükümlere uygun olarak yürütülmemesi durumunda, DSİ tarafından kiralama sözleşmesi fesih edilebilir. Bu fıkra kapsamında kiralama sözleşmesinin feshedilmesi halinde teminat irat kaydedilir.
(9) Teminatın bu Yönetmelikte belirlenen usullere göre güncellenmemesi halinde DSİ tarafından kiralama sözleşmesi feshedilerek teminat irat kaydedilir.
(10) DSİ tarafından kiralama sözleşmesinin feshedilmesi veya hükümsüz kalması halinde; tüzel kişi en geç doksan gün içinde, yüzer GES tesisine ait su yüzeyindeki her türlü ekipmanın kaldırılarak uygun bir sahaya nakledilmesinden veya geri dönüşüm tesislerine iletilmesinden, kiralanan saha ve çevresini kiralandığı haline getirilmesi için gerekli rehabilitasyon çalışmalarını yaparak/yaptırarak DSİ’ye teslim etmek zorundadır. DSİ tarafından bu yerler bir tutanak ile teslim alınır. Söz konusu yerlerin kiralandığı şekliyle süresi içerisinde teslim edilmemesi halinde 28 inci madde hükümleri uygulanır. Ancak kiralama sözleşmesinin feshi halinde, sahanın tahliyesi için DSİ tarafından gerçekleştirilen işlemler kapsamında yapılan masrafların tüzel kişinin teminatından mahsup edilmesi sonrasında, varsa kalan kısım tüzel kişiye iade edilmez. Tahliye süresinin, ödemesi yapılmış kira döneminin içinde kalan kısmı için kira bedeli alınmaz.
(11) Kiralama sözleşmesinin sona ermesi, hükümsüz kalması veya feshi, tesisin devredilmesi veya projenin iptali hallerinde, o kira dönemine tekabül eden ödenmemiş kira bedelinin tüzel kişi tarafından ödenmesi zorunludur. Ödenmiş olan kira bedeli geri iade edilmez.
Teminat
MADDE 22- (1) Tüzel kişi, yüzer GES tesisine ilişkin olarak kiralama sözleşmesi imzalamak üzere DSİ’ye yapacağı yazılı başvuru sırasında, tesis kurulu gücüne göre DSİ tarafından belirlenen ve ilan edilen tutarda üç yıl süreli teminatı DSİ’ye sunar. Teminat, yüzer GES sahasının tüzel kişi tarafından kiralandığı şekilde DSİ’ye teslim edileceği tarihe kadar her üç yılda bir güncellenerek tutulur.
(2) Tüzel kişinin teminat mektubu vermesi halinde, güncel tutarlı yeni teminat mektubu ile süre uzatım yazılarını mektup üzerindeki geçerlilik tarihinden en geç otuz gün önce DSİ’ye sunmak zorundadır. Tüzel kişi bu yükümlülüğünü yerine getirmediği takdirde DSİ tarafından tüzel kişiye mektubun geçerlilik tarihinden otuz gün önce uyarı yazısı yazılarak mektubun geçerlilik tarihinden on gün öncesine kadar gereğinin yapılması istenir. DSİ’nin talebi yerine getirilmediği takdirde teminat mektubunun bitim süresinden on gün önce ilgili bankaya veya özel finans kurumuna yazılı talepte bulunularak, mektubun nakde çevrilmek suretiyle DSİ hesabına yatırılması istenir. Bu tutar DSİ adına gelir olarak kaydedilir.
(3) Tüzel kişinin teminatı nakit olarak sunması halinde, teminatın yatırıldığı tarihten itibaren üç yıllık sürenin dolmasına en geç otuz gün kala, mevcut teminat ile güncel teminat tutarının arasındaki fark, nakit veya teminat mektubu olarak DSİ’ye sunulmak zorundadır. Tüzel kişi bu yükümlülüğünü yerine getirmediği takdirde DSİ tarafından tüzel kişiye, teminatın yatırıldığı tarihten itibaren üç yıllık sürenin dolmasına otuz gün kala uyarı yazısı yazılarak, teminatın yatırıldığı tarihten itibaren üç yıllık sürenin bitim tarihinden on gün öncesine kadar gereğinin yapılması istenir. DSİ’nin talebi yerine getirilmediği takdirde teminat irat kaydedilir.
(4) DSİ’ye sunulacak teminat tutarı, birden fazla bankadan temin edilen teminat mektupları ile sağlanabilir veya DSİ hesabına nakit olarak yatırılabilir.
(5) Yüzer GES tesisi başvurularında kiralama sözleşmesi imzalanmadan önce, DSİ tarafından alınan teminat aşağıdaki hallerde tüzel kişiye iade edilir:
a) Tüzel kişinin kiralama sözleşmesi imzalanmadan yüzer GES başvurusundan vazgeçmesi veya herhangi bir sebeple DSİ tarafından kiralama sözleşmesinin imzalanmaması halinde teminat iade edilir. Ancak şirketin yatırmış olduğu fizibilite raporu inceleme ücretleri iade edilmez.
b) Kiralama sözleşmesi imzalandıktan sonra; projenin teknik veya ekonomik olarak yapılabilirliğinin kalmaması sebebiyle veya yapılması halinde çevreye vereceği ağır tahribattan dolayı tüzel kişi tarafından sözleşmenin feshedilmesinin talep edilmesi durumunda ve bu talebin DSİ tarafından uygun görülmesi halinde kiralama sözleşmesi feshedilir. Yüzer GES sahasının kiralandığı şekliyle teslim edildiğinin DSİ tarafından tutanakla tespit edilmesi halinde teminat tüzel kişiye iade edilir. Alınan kira bedeli iade edilmez ve bu döneme ilişkin alınmamış kira bedeli olması halinde tahsili genel hükümlere göre yapılır. Bu durum EPDK’ya ve ilgili Kurumlara bildirilir.
c) Yeni bir teminatın sunulması durumunda mevcut teminat iade edilir.
ç) Kiralama sözleşmesinin süresinin dolması veya hükümsüz kalması durumunda, yüzer GES sahasının kiralandığı şekliyle teslim edildiğinin DSİ tarafından tutanakla tespit edilmesi halinde teminat iade edilir.
(6) Tüzel kişinin bu Yönetmelikte belirlenen herhangi bir yükümlülüğünü yerine getirmemesi halinde kiralama sözleşmesi feshedilerek var olan teminatı irat kaydedilir.
(7) Güncel teminat tutarları her yıl ocak ayında DSİ tarafından ilan edilir.
(8) EÜAŞ tarafından işletilmekte olan hidroelektrik enerji tesislerinde yardımcı kaynak olarak kurulacak yüzer GES tesislerine ilişkin olarak teminat alınmaz.
Mücbir sebep halleri
MADDE 23- (1) Yüzer GES tesisi kurup işletmek amacıyla DSİ’ye başvuruda bulunarak kiralama sözleşmesi imzalamış tüzel kişinin, mücbir sebep hâllerinde, bu Yönetmelikten kaynaklanan yükümlülüklerinin tamamı veya bir kısmı, DSİ’nin uygun bulmasıyla ertelenebilir.
(2) Aşağıda belirtilen hâller, mücbir sebep olarak kabul edilir:
a) Ani gelişen doğal afetler, her türlü yangın ve salgın hastalıklar.
b) Savaş, nükleer ve kimyasal serpintiler, seferberlik halleri, halk ayaklanmaları, saldırı, terör hareketleri ve sabotajlar.
c) Grev, lokavt veya diğer memur ve işçi hareketleri.
(3) İkinci fıkrada belirtilen hâllerin mücbir sebep hâli sayılabilmesi için; olaydan etkilenen tarafın gerekli özen ve dikkati göstermiş ve tüm önlemleri almış olmasına karşın olayın önlenemeyecek, kaçınılamayacak ve öngörülemeyecek olması ve bu durumun etkilenen tarafın ilgili mevzuat kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmesini engellemesi gerekir.
(4) Bu Yönetmelik kapsamındaki yükümlülüklerin ertelenmesi kararının verilebilmesi için, birinci fıkrada bahsedilen tüzel kişinin;
a) Yetkili merciler tarafından mücbir sebebe ilişkin verilen, mücbir sebebin başlama tarihini ve mahiyetini içeren belgeyi,
b) İlgili mevzuat kapsamındaki yükümlülüklerine olan etkilerini,
c) Mümkün olması hâlinde etkilerin tahmini giderilme süresini,
içeren başvurusunu, mücbir sebebin başlangıcından itibaren en geç yirmi gün içinde DSİ’ye yazılı olarak sunması zorunludur.
(5) Bu madde kapsamındaki talepler, başvuruya ilişkin gerekli bilgi ve belgelerin tamamlanmasından itibaren altmış gün içinde DSİ tarafından sonuçlandırılır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Su Yüzeyi Kullanım Esasları
Kısıtlı alanlar
MADDE 24- (1) 3621 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinde kısıtlanan alanlarda, yılın tamamında taşkın kontrolü amacıyla rezervuarda bırakılan hacmin boş tutulduğu taşkın kontrol amacı bulunan barajlarda, normal su seviyesindeki rezervuar alanı 0,5 km2’nin altında olan rezervuar su yüzeylerinde ve mer-i mevzuatta belirlenen korunan alanlarda yüzer GES tesisleri projelendirilemez.
(2) Yüzer GES adası alanlarının toplamı, rezervuarın normal su seviyesindeki alanının yüzde 10’unu ve minimum su seviyesindeki alanının yüzde 30’unu geçemez.
Projelendirme kriterleri
MADDE 25- (1) Yüzer GES tesislerinin projelendirilmesi tüzel kişinin sorumluluğunda olup projelendirme aşamasında tüzel kişi; meri mevzuatta belirtilen kriterlere, fen ve sanat kurallarına, yüzer GES kurulmasında su yüzeyinin kiralanmasına ve kullanımına dair taahhütnamede ve aşağıda belirtilen kurallara uymak zorundadır:
a) Rezervuarlı tesislerde; maksimum işletme kotundaki su yüzeyi esas alınarak baraj seddesinden memba yönüne doğru kuş uçumu 300 m’lik mesafe, baraj güvenliği ile can ve mal kaybı yaşanmaması bakımından yasak bölge olarak tespit edilir ve bu bölgede yüzer GES kapsamındaki her türlü faaliyet yasaklanır. Regülatörlü projelerde yasak bölge mesafesi 100 m olarak uygulanır. Rezervuarda kurulacak yüzer GES alanının, herhangi bir olumsuzluk durumunda (taşkın, çelik halatların kopması ve benzeri), baraj gövdesi ve yardımcı yapılarda baraj emniyeti yönünden herhangi bir olumsuz etkiye sebep olmayacak mesafede belirlenmesi gerekir. Ayrıca herhangi bir olumsuzluk halinde (taşkın, çelik halatların kopması ve benzeri) baraj gövde emniyeti ve boşaltım sistemlerinin (dolusavak, dipsavak sistemi ve benzeri) işletilmesini engelleyecek durumlar göz önünde bulundurularak gerekli tedbirler alınır.
b) Kanal yüzey alanlarında inşa edilecek yüzer GES tesisleri, kanal üzerine inşa edilecek konstrüksiyon yapısının üzerine kurulur. Kanal üzerine inşa edilecek konstrüksiyon yapısı suya veya kanala temas etmeyecek ve kanal stabilitesine zarar vermeyecek şekilde projelendirilerek inşa edilir ve işletilir.
c) Kanal yüzey alanlarına inşa edilecek yüzer GES tesisleri; kanalın işletme, bakım ve onarım faaliyetlerine engel olamaz ve kanal akış rejimini etkilemez. Yüzer GES alanında meydana gelecek herhangi bir olumsuzluk durumunda kanal stabilitesini etkilemeyecek, kanalda kirlenme ve tıkanmaya sebebiyet vermeyecek şekilde gerekli önlemler alınır.
ç) Kanal yüzey alanlarına inşa edilecek yüzer GES tesislerinde, yüzer GES adası uzunluğu kanal güzergahı boyunca 250 m’yi geçemez ve adalar arasında en az 25 m mesafe bırakılır.
d) Panellerin montajı ve kurulumu, suyun yatay ve düşey hareketliliği ve iklim koşulları göz önünde bulundurularak stabiliteyi sağlamak amacıyla mühendislik hesaplarına dayandırılır. Yüzer GES sistemlerinin dalga ve rüzgâr etkileri ile kar ve buz yüklerine karşı dayanıklı olması için gerekli teknik tedbirler alınır ve panellerin su üstündeki hareketlerini minimum seviyeye indirecek stabilizasyon sistemleri kullanılır. Yüzdürücü sistemin düşeyde ve yatayda hareketini takip edecek sensör ve uzaktan algılama sistemleri kullanılır.
e) Su yüzeyine yerleştirilecek olan paneller, ankraj sistemleri ve kablo hatları, rezervuarın kullanım amaçları doğrultusunda göl alanındaki ulaşımı ve diğer amaçları aksatmayacak şekilde projelendirilir.
f) Rezervuar su yüzeylerinde yer alan yüzer GES adaları 10 hektardan büyük olmayacak şekilde boyutlandırılır.
g) Rezervuar su yüzeylerinde yer alan yüzer GES adaları su seviyesi değişikliklerine uyum sağlayacak şekilde kablo ve ankraj sistemleri ile zemine bağlanır.
ğ) Rezervuar su yüzeylerinde yer alan yüzer GES adaları arasında en az 30 m mesafe bırakılır.
h) Rezervuar su yüzeylerinde yer alan yüzer GES adaları, minimum su seviyesi sınırından yatayda en az 25 m mesafede konumlandırılır.
ı) Rezervuar su yüzeylerinde yer alan yüzer GES adası su yüzeyi temas oranı, suya temas etmeyen panel sistemlerinde yüzde 60’tan büyük olmayacak şekilde projelendirilir.
i) Yüzer GES adalarının rezervuar alanındaki yerleşimi; tesisin yatayda ve düşeyde hareket kabiliyeti dikkate alınarak belirlenir ve fizibilite raporunda yer alan yüzer GES sahası koordinatları içerisinde yer alacak şekilde projelendirme yapılır.
j) DSİ tarafından, ihtiyaç olması halinde rezervuar minimum su seviyesinin altına indirilecek şekilde rezervuar işletme planı uygulanabilir. Bu durum en az beş gün öncesinden tüzel kişiye bildirilir. Tüzel kişi rezervuarın minimum su seviyesinin altına indirilmesinden dolayı tesisin zarar görmemesi için gerekli tedbirleri alır. Bu durumdan kaynaklı tesiste oluşan zarar ve ziyandan dolayı DSİ sorumlu tutulamaz ve tüzel kişi DSİ’den herhangi bir hak ve tazminat talebinde bulunamaz.
k) DSİ, suyun niteliği ve niceliği konusunda hiçbir zaman garanti ve taahhüt vermez. Suyun nitelik ve niceliğindeki değişimlerden kaynaklı oluşacak olası zararlardan DSİ sorumlu değildir.
l) Rezervuar su yüzeyinde projeye dayalı su ürünleri yetiştiriciliğinin olması halinde yüzer GES sahası su ürünleri yetiştiriciliği tesisine en az 250 m mesafede olur.
m) Rezervuar su yüzeyinde; mevcut, başvuru aşamasında ve mutasavver projeler kapsamında balıkçılık (ticari, amatör ve sportif avcılık), projeye dayalı su ürünleri yetiştiriciliği, rekreasyon ve ulaşım faaliyetleri, uçak iniş-kalkışı ile bunların dışında olabilecek diğer faaliyetlere yönelik olarak diğer kuruluşlara ve tüzel kişilere kiralanacak veya kullanım izni verilecek olan rezervuar su yüzey alanları ve kullanım süreleri DSİ veya ilgili kurumlar tarafından belirlenir ve tüzel kişiye bildirilir. Tüzel kişi bunlara uymakla yükümlüdür. Ancak faaliyet sahibi suyun niteliğinin olumsuz etkilenmeyeceğini taahhüt etmekle ve bunun için gerekli tedbirleri almakla yükümlüdür.
n) Yüzer GES sahasının olası sel ve taşkınlar ile taşkınlarda sürüklenen malzemelerden etkilenmemesi için gerekli olan tedbirlerin alınması tüzel kişinin yükümlülüğündedir. Söz konusu tedbirlere ilişkin ihtiyaç duyulan tesislerin inşaat, işletme, bakım ve onarım çalışmaları tüzel kişi tarafından gerçekleştirilir.
o) Montajda kullanılacak malzemeler ve ekipmanlar, suya dayanıklı olur ve çevre dostu malzemeler tercih edilir. Elektrik sistemleri ve kablolar, suya dayanıklı ve yalıtımlı olur, özellikle su altı kabloları için özel koruma önlemleri alınır, su altı kabloları özel yalıtım ve koruma standartlarına uygun olmak zorundadır.
ö) Yüzer GES sahası içerisindeki tesislerin gece ve olumsuz hava koşullarında gündüz vakitlerinde görünürlüğünü sağlayacak nitelikte ışıklı ikaz ve uyarı sistemleri kurulur.
p) Yüzer GES sistemlerinde kullanılacak ve su ile temas eden malzemelerin su kalitesine etkisinin kabul edilebilir sınırlarda olup olmadığını göstermek için, BS 6920 veya eşdeğer standartlara göre test edilmesi gerekir. Bu testler 23 ± 2ºC sıcaklıkta gerçekleştirilir. Proje kapsamında kullanılan yüzdürücü sistem malzemesinin cinsi ve niteliği dikkate alınarak, DSİ tarafından talep edilmesi halinde malzeme testleri 40 ± 2ºC sıcaklıkta gerçekleştirilir. Test sonuç raporu, ulusal/uluslararası akredite bir kurumdan alınır.
r) Projede yapılacak her türlü değişiklikler için, ilgili kurum/kuruluşlardan gerekli izinler tüzel kişi tarafından alınır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Proje Onayı, İnşaat Denetimi ve Kabul İşlemleri
Proje onayı, inşaat denetimi ve kabul işlemleri
MADDE 26- (1)Yüzer GES tesislerine ilişkin olarak proje onayı, inşaat denetimi ve kabul işlemleri karasal GES projelerinde uygulanmakta olan mevzuat hükümleri doğrultusunda ilgili kurumlarca yapılır.
Proje onayı
MADDE 27- (1) Rezervuar su yüzeylerine kurulacak yüzer GES tesislerine ilişkin tüzel kişi tarafından hazırlanan ve ilgili kurum/kuruluşlarca onaylanan projelerin birer nüshası inşaat öncesi dönemde DSİ’ye ve EPDK’ya sunulur. Tüzel kişi projenin her aşamasında ilgili kurumların ve DSİ’nin görüş ve talimatlarına uymakla yükümlüdür.
(2) Kanal su yüzeyine kurulacak yüzer GES tesislerine ilişkin tüzel kişi tarafından hazırlanan ve ilgili kurum/kuruluşlarca onaylanan projeler DSİ’ye ve EPDK’ya sunulur. DSİ söz konusu projeyi su yapılarına olan etkileri yönüyle inceler. DSİ tarafından uygun bulunmayan projeler tüzel kişi tarafından revize edilir. Projelerin DSİ tarafından uygun bulunması halinde bu durum tüzel kişiye ve ilgili kurum ve kuruluşlara bildirilir. Tüzel kişi projenin her aşamasında ilgili kurumların ve DSİ’nin görüş ve talimatlarına uymakla yükümlüdür.
Yer teslimi
MADDE 28- (1) Kanal su yüzeylerine kurulan yüzer GES tesislerine ilişkin olarak DSİ tarafından görevlendirilen ve en az üç kişiden oluşan komisyon tarafından tüzel kişiye yer teslimi yapılır. Gerekmesi halinde komisyona ilgili kurum ve kuruluşlardan da üye alınır. DSİ tarafından yer teslimi yapılmadan inşaat faaliyetlerine başlanılamaz.
Kabul öncesi işlemler
MADDE 29- (1) Rezervuar su yüzeylerine kurulacak yüzer GES tesislerinde, yüzer GES sahası ve yüzer GES adalarının fizibilite raporuna uygun koordinatlarda inşa edilip edilmediğinin, kanal su yüzeylerine kurulan yüzer GES tesislerinde ise tesisin fizibilite raporuna uygun koordinatlarda inşa edilip edilmediğinin ve imalatların su yapılarına olumsuz bir etkisinin olup olmadığının tespiti, kabul işlemleri öncesinde tüzel kişi temsilcisinin de katılımıyla DSİ tarafından yapılır ve tutanak altına alınır. Hazırlanan tutanağın birer nüshası DSİ tarafından, tüzel kişiye ve kabul işlemlerini yapacak olan kurum/kuruluşa gönderilir.
Diğer faaliyetlere etkisizlik
MADDE 30- (1) Yüzer GES tesislerine ilişkin olarak tüzel kişi tarafından yapılacak inşaat, işletme, bakım ve onarım çalışmaları rezervuardaki ve kanaldaki diğer faaliyetlerde aksamaya sebep olamaz.
ALTINCI BÖLÜM
İşletme Faaliyetleri
Rezervuar ve kanal işletme planları
MADDE 31- (1) Rezervuar işletme planları DSİ tarafından yapılır. Tüzel kişi bu planlara uymakla yükümlüdür. Tüzel kişi tarafından inşa edilecek enerji üretim tesislerinin memba ve mansabında değişen ve gelişen şartlar çerçevesinde, havzada ihtiyaçların önceliği, havzanın gelişim durumu ve memba-mansap ilişkisi göz önünde bulundurularak, havzadaki hidrolojik veriler, mevcut ve mutasavver projelerdeki değişiklikler ile ihtiyaçların güncelleştirilmesi, yeni projelerin geliştirilmesi ve buna bağlı olarak önceden tespit edilmiş rezervuar işletme planında DSİ tarafından geçici veya sürekli olarak değişiklik yapma hakkı saklıdır. Söz konusu plan değişikliğinden dolayı tüzel kişi DSİ’den herhangi bir hak ve tazminat talebinde bulunamaz.
(2) Kanal işletmesi DSİ tarafından belirlenen plan çerçevesinde yapılır. Tüzel kişi bu plana uymakla yükümlüdür. Tüzel kişi kanal işletmesinden kaynaklı herhangi bir hak ve tazminat talebinde bulunamaz. Kanalın, rehabilitasyon kapsamında kapalı sisteme dönüştürülmesi halinde tüzel kişi herhangi bir hak ve tazminat talebinde bulunamaz.
(3) Kanal yüzeylerine inşa edilen yüzer GES tesislerindeki güneş panellerinin temizliği için gerekli su tüzel kişi tarafından temin edilir. GES panellerinin temizliğinde kullanılan suyun kanala deşarj edilmemesi için gerekli tüm tedbirler tüzel kişi tarafından alınır. Kanaldaki suyun panel temizliğinde kullanımının tüzel kişi tarafından talep edilmesi halinde 10/12/2019 tarihli ve 30974 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Su Tahsisleri Hakkında Yönetmelik hükümleri doğrultusunda gerekli işlem tesis edilir.
Çevresel uygunluk
MADDE 32- (1) Yüzer GES tesisinin çevreye, su kalitesine ve ekosisteme olumsuz etkisinin ilgili kurum/kuruluşlar tarafından tespit edilmesi hâlinde, tüzel kişi gerekli olan tüm tedbirleri almak zorundadır.
(2) Projenin herhangi bir aşamasında DSİ tarafından, çevresel, teknik ve sosyal gerekçeler nedeniyle talep edilen proje değişiklikleri, tüzel kişi tarafından yerine getirilir ve bu hususta DSİ’den herhangi bir hak ve tazminat talebinde bulunulamaz.
(3) Gerekli görülen hallerde DSİ tarafından oluşturulan komisyon marifetiyle ve tüzel kişi temsilcisinin katılımıyla yüzer GES tesisinde denetim ve muayene gerçekleştirilir. Denetim ve muayene raporunda tespit edilen eksikliklerin tamamlanması için tüzel kişiye yazılı olarak süre verilir. Tüzel kişi belirtilen süre içerisinde tespit edilen eksiklikleri gidermek zorundadır. Eksikliklerin süresi içerisinde giderilmemesi halinde kiralama sözleşmesi feshedilir.
(4) Güneş panellerinin temizliği Ultra Deiyonize Saf Su veya rezervuar suyu ile yapılır. Güneş panellerinin temizliğinde kimyasal malzeme kullanılmaz.
Sabit tesisler ve su araçlarının kullanımı
MADDE 33- (1) Rezervuarda tüzel kişi tarafından inşaat ve işletme aşamasında yürütülecek faaliyetler sırasında yüzer GES tesisiyle ilgili sabit tesislerin karaya yapılması halinde, karada kullanılacak sahanın, maksimum su kotunun dışında ve DSİ faaliyetlerini aksatmayacak uygun bir alanda olması gerekir.
(2) Yüzer GES tesisinin inşaat ve işletme faaliyetlerinde kullanılacak gemi ve iç su araçlarının 11/9/2024 tarihli ve 32659 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İç Sularda Çalışan Gemi ve Su Araçları Yönetmeliği hükümlerine göre iç suya elverişlilik belgesinin olması ve aynı zamanda bağlama kütüğüne kaydının yetkilendirilmiş belediyeye yapılmış olması, sürücülerinin de gemi sevk ve idare belgesine sahip olması gerekir.
Tüzel kişi sorumlulukları
MADDE 34- (1) Yüzer GES tesisleri için mevzuat kapsamında ilgili kurum/kuruluşlar nezdinde yapılması gerekli iş ve işlemler tüzel kişi tarafından yürütülür.
(2) Tesiste planlama aşamasında yapılan yetersiz etüt ve değerlendirmelerden dolayı ilerideki safhalarda hidrolojik, biyolojik, ekolojik, jeolojik, teknik, çevresel, sosyal ve ekonomik yönden oluşabilecek her türlü olumsuz sonuçtan tüzel kişi sorumludur.
(3) Yüzer GES tesisinin herhangi bir sebeple çalıştırılamaması veya öngörülenden az enerji üretmesi durumuna ilişkin bütün risk ve sorumluluk tüzel kişiye aittir. Tüzel kişinin yatırım öncesi bu konuları incelediği ve projesini buna göre geliştirdiği kabul edilir. Enerji üretimindeki azalış veya başka gerekçeler öne sürülerek tüzel kişi kira bedelinde indirim talep edemez. Ayrıca mücbir sebepler veya teknik aksaklıklar nedeniyle santral ile bunların mütemmim cüzlerinde oluşacak her türlü zarar ve ziyan tüzel kişiye aittir.
(4) Mücbir sebepler veya teknik aksaklıklar nedeniyle panellerin veya diğer ekipmanların zarar görmesi veya batması halinde tüm bu ekipmanların karaya çıkarılmasına ilişkin olarak gerekli iş ve işlemler tüzel kişi tarafından yapılır. Söz konusu işlemlerin tüzel kişi tarafından yapılmaması halinde gerekli iş ve işlemler DSİ tarafından yapılır. Yapılan tüm masraflar tüzel kişiden tahsil edilir.
(5) Yüzer GES tesisinin inşaat ve işletme faaliyetlerinin yürütülmesinde gerekli her türlü tedbir tüzel kişi tarafından alınır. Olası problemlerin çözümünde gerekli olması halinde projenin tamamında veya bir kısmında tüm masraflar tüzel kişiye ait olmak üzere DSİ tarafından proje revizyonu yaptırılabilir.
(6) Yüzer GES tesisi inşaat ve işletme faaliyetleri, DSİ tesisleri ve üçüncü şahıslara zarar vermeyecek şekilde yürütülmek zorundadır. Yüzer GES tesisinin inşaat ve işletme faaliyetlerinden kaynaklanan her türlü hasar, zarar ve oluşabilecek tazminatlardan tüzel kişi sorumludur.
(7) Yenilenebilir enerji üretim tesislerinde inşaat, işletme aşamalarında ortaya çıkan her türlü atığın depolanması, geri dönüşümü, arıtılması ve bertaraf edilmesi için gerekli tedbirler tüzel kişi tarafından alınır. Bu konuda ortaya çıkacak ceza ve üçüncü kişiler ile çevreye verilen zarardan tüzel kişi sorumludur.
(8) Tüzel kişi mevzuatta olabilecek değişikliklere uymakla yükümlüdür.
İş sağlığı ve güvenliği
MADDE 35- (1) Tüzel kişi; inşaat ve işletme aşamasında yüzer GES sahasında 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında can ve mal emniyetini sağlayacak şekilde her türlü tedbiri almak zorundadır. Enerji üretimi faaliyeti sırasında kirlenme, hastalık, dalga, yangın, deprem, kuraklık, taşkın, sel, don, dolu, rüzgâr, yıldırım düşmesi, diğer kötü hava şartları, ulaşım ve seyrüsefer, hırsızlık, sabotaj, su seviyesinde ve suyun kimyasal ve biyolojik yapısında meydana gelen değişiklikler, DSİ faaliyetleri, diğer faaliyet ve etkinlikler, barajla ilgili özel ve tüzel kişilerle çıkabilecek sorunlar gibi yüzer GES sahasında meydana gelebilecek her türlü olumsuz şartlar nedeniyle oluşacak zarar ve ziyandan dolayı tüzel kişi, DSİ’den herhangi bir hak ve tazminat talebinde bulunamaz.
(2) Yüzer GES tesislerinin inşaat ve işletme aşamasındaki sivil savunma, koruma ve özel güvenlik hizmetleri ile çevresel koruyucu güvenlik önlemleri tüzel kişi tarafından sağlanır.
YEDİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Kullanılacak ekipman ve malzemeler
MADDE 36- (1) Yüzer GES tesislerinde su ile temas eden sistemler, ilgili mevzuat hükümleri kapsamında su ile temasında sakınca görülmeyen ve kullanımına izin verilen hammaddelerden imal edilir. Yüzer GES panelleri, yüzdürücü sistem ve her türlü ekipman güvenilirlik, dayanıklılık ve çevresel koşullara uygunluk açısından ulusal/uluslararası standartlara uygun olur. Panellerin suya dayanıklılığı ve koruma sınıfı, uzun vadeli su temasına dayanacak şekilde olur. Enerji üretimi için kullanılan paneller, yüzer sistemler ve diğer ekipmanlar suya ağır metal, kimyasal, mikro plastik ve radyoaktif element bırakamaz ve suyu kirletecek nitelikte olamaz.
(2) Yüzer GES tesisi elemanlarının herhangi bir sebeple kullanım dışı kalması halinde rezervuar su yüzeyinden kaldırılarak ilgili mevzuatı kapsamında uygun alanlara nakledilmesiyle ilgili iş ve işlemler tüzel kişi tarafından yapılır.
Su yüzeyi kullanım kuralları
MADDE 37- (1) Tüzel kişi yalnızca enerji üretiminde kullanılmak üzere kendisine tahsis edilmiş olan su yüzeyi alanını başka maksatlarla kullanamaz ve herhangi bir maksatla kullanılmak üzere üçüncü şahıslara kiralayamaz veya devredemez.
(2) Tüzel kişinin, bu Yönetmelikte belirtilen yükümlülüklerini yerine getirmemesi halinde oluşacak her türlü zarar, ziyan ve hukuki sorumluluk tüzel kişiye aittir. DSİ bu durumda kiralama sözleşmesini feshedebilir. Kiralama sözleşmesinin feshi veya kira süresinin sona ermesi halinde, tüzel kişinin önceden oluşan hukuki sorumluluğu ortadan kalkmaz.
Geçiş hükümleri
GEÇİCİ MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden önce DSİ tarafından yüzer GES fizibilite raporu uygun bulunan veya kiralama sözleşmesi imzalanan işlerde, üç ay içerisinde tüzel kişi tarafından bu Yönetmeliğin EK-3’ünde yer alan formatta fizibilite raporu hazırlanarak DSİ’ye sunulur. Fizibilite raporunun DSİ tarafından uygun görülmesi halinde, bu Yönetmelik hükümleri doğrultusunda kiralama sözleşmesi yenilenir ve tüzel kişi tarafından taahhütname imzalanır. Belirlenen süre kapsamında başvuru yapmayan tüzel kişinin mevcut kiralama sözleşmesi feshedilir.
(2) İlk yıl için kira bedeli, eski kiralama sözleşmesi kapsamında son döneme ilişkin ödenmiş kira bedelinde kullanılmayan süreler dikkate alınarak belirlenen miktarı, yeni kiralama sözleşmesi kapsamında hesaplanan ilk yıl kira bedelinden mahsup edilerek hesaplanır. Mahsuplaşma işleminde faiz uygulanmaz. Mahsuplaşma sonrası varsa fazlaya ilişkin tutar tüzel kişiye iade edilmez.
(3) Bu kapsamda incelenen ilk fizibilite raporundan yüzer GES fizibilite raporu inceleme ücreti alınmaz.
(4) Bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden önce DSİ tarafından yüzer GES fizibilite raporu uygun bulunan veya kiralama sözleşmesi imzalanan projelerden bu Yönetmelikte yer alan projelendirme esaslarını karşılayamamasından dolayı reddedilen başvurulara ilişkin tüzel kişinin talep etmesi halinde ödenmiş kira bedelleri ve fizibilite raporu inceleme ücreti DSİ tarafından tüzel kişiye iade edilir. İade işleminde faiz uygulanmaz.
Yürürlük
MADDE 38- (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 39- (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Devlet Su İşleri Genel Müdürü yürütür.
Ekleri için tıklayınız