Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 586) – VUK 586

ÖZET:

Düzenlemenin Amacı ve Arka Planı

Bu Tebliğ değişikliği;

• Basit usulde vergilendirilen ancak
• 10380 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile 1 Ocak 2026’dan itibaren gerçek usule geçen esnaf ve küçük mükelleflerin
• Defter-Beyan Sistemi ve elektronik beyan süreçlerinde geçiş sürecinde mağduriyet yaşamamasını

amaçlamaktadır.

Özellikle:

• Muhasebe altyapısı olmayan,
• İlk kez defter tutmaya başlayan,
• Mali müşavirle henüz sözleşme yapmamış

küçük esnaf için meslek odaları üzerinden geçici bir “aracılık mekanizması” oluşturulmuştur.

Kimleri Kapsıyor?

√ Kapsama Giren Mükellefler

Aşağıdaki üç şartın birlikte bulunması gerekir:

1. Kazancı basit usulde tespit edilen
2. 10380 sayılı CB Kararı gereği
3. 01.01.2026’dan itibaren gerçek usulde vergilendirilecek olanlar

(i) Gerçek usule geçmiş ancak bilanço esasına geçenler bu madde kapsamına girmez.

Bu düzenleme yalnızca işletme hesabı esasına göre defter tutanlar içindir.

Meslek Odalarına Tanınan Yeni Yetki (En Kritik Nokta)

Geçici Bir Yetkilendirme Getiriliyor

Normalde:

• Beyannameler mükellefin kendisi veya
• 3568 sayılı Kanuna göre yetkili meslek mensubu tarafından gönderilir.

Bu geçici maddeyle:

• Meslek odaları / birlikler,
• üyeleri adına,
• Defter-Beyan Sistemi işlemlerini yapabilecek.

Bu, istisnai ve geçici bir yetkidir.

Meslek Odaları Açısından Şartlar

Meslek odaları bu yetkiyi sınırsız ve denetimsiz kullanamaz.

Zorunlu Şartlar:

1. 3568 sayılı Kanuna göre yetkili meslek mensubu:
   • Oda bünyesinde fiilen çalışmalı,
   • Ya da dışarıdan gözetim sağlamalıdır.
2. Oda/birlik:
   • Kendi başına muhasebeci gibi hareket edemez.
   • Mutlaka meslek mensubu sorumluluğu vardır.

Bu yönüyle düzenleme,
“oda = muhasebeci” anlayışını kesinlikle getirmemektedir.

Şifre ve Yetkilendirme Süreci

Şifresi Olmayan Odalar İçin

• Ek-2 formu doldurulacak,
• Vergi dairesi/defterdarlığa başvurulacak,
• Kullanıcı kodu ve şifre alınacak.

√ Daha Önce Yetkilendirilmiş Odalar

• Yeni başvuru yapmayacak.
• Mevcut yetkileri geçerli.

 Sözleşme Zorunluluğu (Hukuki Güvence)

Meslek odası;

• Üyesiyle Ek-3’te yer alan sözleşmeyi imzalamak zorunda.

Bu sözleşme:

• Aracılık yetkisini
• Sorumluluk sınırlarını
• Tarafların yükümlülüklerini

belirler.

Bu yönüyle:

• Oda → “idari sorumluluk”
• Meslek mensubu → “mesleki sorumluluk”
• Mükellef → “vergi sorumluluğu”

ayrımı korunmuştur.

 Bildirim ve Fesihlerde Hangi Usul Geçerli?

Sözleşme:

• Düzenlenirse,
• Sona ererse,
• Feshedilirse

340 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği (V-2) hükümleri uygulanacak.

Yani:

• Elektronik bildirim zorunluluğu,
• Süre ve şekil şartları geçerlidir.

Gelir İdaresi Başkanlığı’nın Yetkisi

Son fıkra çok net:

“Bu maddenin uygulanmasına ilişkin tereddütleri gidermeye Başkanlık yetkilidir.”

Bu şu anlama gelir:

• GİB;
  • Kapsamı daraltabilir,
  • Teknik uygulamayı belirleyebilir,
  • Sistemsel sınırlamalar getirebilir.

İleride özelgeler ve duyurular ile uygulama netleşecektir.

 Genel Değerlendirme

Olumlu Yönler

• 2026 geçişinde kaos önleniyor
• Küçük esnaf için kolaylaştırıcı
• Defter-Beyan sistemine adaptasyon sağlanıyor

Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Bu yetki kalıcı değil
• Meslek mensubu sorumluluğu ortadan kalkmıyor
• Oda üzerinden yapılan işlemlerde hatanın bedeli yine mükellefe yansır

Özetle;

Bu Tebliğ:

Basit usulden gerçek usule geçen küçük esnaf için,
meslek odaları aracılığıyla geçici ve kontrollü bir beyan kolaylığı sağlamaktadır.