Mevzuatın Adı: İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
23 Aralık 2025 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 33116
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından:
ÖZET:
Yönetmelik değişikliği; periyodik kontrol süreçlerini, EKİPNET (İSG-KATİP modülü) üzerinden kayıt-takip mantığını ve rapor/sözleşme zorunluluklarını netleştirip sıkılaştırıyor; ayrıca EK-III’ü baştan sona yeniliyor.
1) Tanımlar güncellendi
- “Ekipman muayene kuruluşu”: İş ekipmanlarına bakım/muayene-test-kontrol yapacak Bakanlıkça yetkilendirilen kuruluş olarak yeniden tanımlandı.
- “EKİPNET”: Periyodik kontrollerle ilgili iş ve işlemlerin Genel Müdürlükçe kayıt, takip ve izlenmesi için İSG-KATİP’te yer alan modül olarak tanımlandı.
2) Periyodik kontrolün kapsamı ve zamanları netleşti (Madde 7)
- EK-III tablolarındaki ekipman/ekipman grupları periyodik kontrole tabi; yetkili kişilerce yapılacak ve usul-esaslar EK-III’te.
- Standart karşılığı olmayan ekipmanlarda kontrol, EK-III’teki hiyerarşiye (1.1 ve 1.4) göre yapılacak.
- Periyodik kontrol; ilk kullanım öncesi (kurulum-montaj sonrası), önemli bakım-onarım sonrası, yer değişikliği gibi hallerde ve özellikle iskele/sütunlu platform/kule kren gibi ekipmanlarda kurulum-yükseltme-değişiklik sonrası yapılacak.
3) Kayıt ve imza: “ıslak imza” + güvenli e-imza açıkça kabul
- İşveren, periyodik kontrol sonuçlarını ıslak imzalı saklar; ayrıca 5070 sayılı Kanuna uygun güvenli elektronik imza ile imzalanıp elektronik ortamda saklanan kayıtlar da geçerli.
- İşletme dışında kullanılan seyyar ekipmanlarda, son periyodik kontrol raporu ekipmanla birlikte bulundurulacak.
4) İSG-KATİP sözleşmesiz rapor dönemi kapanıyor (istisna hariç)
- (7/6’daki hüküm saklı kalmak üzere) İSG-KATİP üzerinden sözleşme olmaksızın periyodik kontrol raporu düzenlenemeyecek; sözleşmesiz raporlar geçersiz.
- Aykırılık halinde, raporu düzenleyen yetkili kişinin yetkisi 1 ay askıya alınır.
- İdari yaptırım “denetim başına” uygulanır.
5) “Akredite” yerine “ekipman” ibaresi (14/A ve ek maddeler)
Metinde çeşitli yerlerde “akredite” ibaresi “ekipman” olarak revize edildi; ayrıca TÜRKAK’a atıf kaldırılan kısımlar var.
6) Ek-2’ye yeni ekipmanlar eklendi ama uygulama 01.01.2027’ye ertelendi
Ek-2’ye eklenenler:
- Hareket engelliler için güç tahrikli kaldırma platformu, buhar kazanları, kablolu taşıma tesisatları, sütunlu çalışma platformları.
Bu bentler 01.01.2027’ye kadar uygulanmayacak; bu tarihten önce usulüne uygun düzenlenmiş raporlar süresi boyunca geçerli.
7) Geçiş hükümleri
- Yeni düzenleme yapılana kadar; TS EN ISO/IEC 17020 kapsamında TÜRKAK akrediteli muayene kuruluşları, “ekipman muayene kuruluşu” olarak kabul edilecek.
- Rüzgâr türbinlerindeki kaldırma donanımları için EK-III Tablo-2’deki ilgili satır ve dipnot, 01.02.2026’ya kadar uygulanmayacak
MADDE 1- 25/4/2013 tarihli ve 28628 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğinin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (d) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“a) Ekipman muayene kuruluşu: İşin yapılmasında kullanılan her türlü makine, alet, ekipman, tesis, teçhizat, cihaz ve koruyucu sistemlerin iş sağlığı ve güvenliği yönünden; mevzuat, ilgili standart ve kontrol kriterlerine uygun kullanımının sağlanması ve sürdürülmesi adına bakım veya muayene, test ve kontrol yapmak üzere Bakanlıkça yetkilendirilen kuruluşları,”
“d) EKİPNET: Periyodik kontroller ile ilgili tüm iş ve işlemlerin Genel Müdürlükçe kayıt, takip ve izlenmesi amacıyla kullanılan, İSG-KATİP’te yer alan modülü,”
MADDE 2- Aynı Yönetmeliğin 7 nci maddesinin birinci, ikinci ve üçüncü fıkraları aşağıdaki şekilde, altıncı fıkrasında yer alan “imzalanır” ibaresi “onaylanır” şeklinde değiştirilmiş ve aynı fıkraya aşağıdaki cümle eklenmiştir.
“(1) EK-III’te bulunan tablolarda yer alan ekipman veya ekipman grupları periyodik kontrole tabidir. Bu iş ekipmanlarının periyodik kontrolleri periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişiler tarafından yapılır. Periyodik kontrollerin gerçekleştirilmesine ilişkin şartlar ile periyodik kontrol sonucunda düzenlenecek belgelerle ilgili usul ve esaslar EK-III’te belirtilmiştir. Ekipman grubunun kapsadığı ve ilgili tabloda standart karşılığı olmayan ekipmanların periyodik kontrolleri EK-III’ün 1.1 inci ve 1.4 üncü maddelerinde yer alan hiyerarşiye göre yapılır.
(2) İşyerinde kullanılan iş ekipmanının periyodik kontrolü ile ilgili aşağıdaki hususlara uyulur:
a) İş ekipmanının periyodik kontrolleri;
1) Güvenliğinin kurulma ve montaj şartlarına bağlı olduğu durumlarda kurulmasından sonra ve ilk defa kullanılmadan önce,
2) Önemli bakım ve onarım faaliyetlerinden sonra,
3) Seyyar olmaması halinde her yer değişikliğinde,
4) İskele, sütunlu çalışma platformu veya kule kren ve benzeri olması halinde ilk kurulumundan sonra; yükseltilebilir veya değişikliğe uğratılabilir olması halinde bunların yükseltilmesi veya değişikliğe uğratılması sonrasında yapılan değişiklikleri içerecek şekilde,
periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişiler tarafından yapılır.
b) İşverence, arızaya sebep olabilecek etkilere maruz kalarak tehlike yaratabilecek iş ekipmanının;
1) Periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişilerce periyodik kontrollerinin yapılması,
2) Çalışma şeklinde değişiklikler, kazalar, doğal olaylar veya ekipmanın uzun süre kullanılmaması gibi iş ekipmanındaki güvenliğin bozulmasına neden olabilecek durumlardan sonra, arızanın zamanında belirlenip giderilmesi ve sağlık ve güvenlik koşullarının korunması için periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişilerce gerekli periyodik kontrollerin yapılması,
sağlanır.
c) İşverence, periyodik kontrol sonuçları ıslak imzalı şekilde kayıt altına alınır ve yetkililer her istediğinde gösterilmek üzere uygun şekilde saklanır. 15/1/2004 tarihli ve 5070 sayılı Elektronik İmza Kanununa uygun olarak güvenli elektronik imza ile imzalanmış ve elektronik ortamda saklanan kayıtlar da geçerlidir.
(3) Kurulum ve montaj şartlarına tabi olmayan seyyar iş ekipmanları işletme dışında kullanıldığında, yapılan son periyodik kontrol ile ilgili rapor da ekipmanla birlikte bulundurulur.”
“EK-III’te yer almaması nedeniyle periyodik kontrol yapılması zorunlu olmayan iş ekipmanlarına yönelik periyodik kontrol yapılması halinde düzenlenen raporlarda şekil ve sözleşme şartı aranmaz.”
MADDE 3- Aynı Yönetmeliğin 14/A maddesinin birinci fıkrasında yer alan “akredite” ibaresi “ekipman” şeklinde, birinci fıkrasının (a) ve (c) bentleri aşağıdaki şekilde, dördüncü fıkrasında yer alan “ikinci, üçüncü veya yedinci” ibaresi “ikinci veya üçüncü” şeklinde değiştirilmiş, aynı fıkranın son cümlesi yürürlükten kaldırılmış, yedinci fıkrasında yer alan “Akredite” ibaresi “Ekipman” şeklinde değiştirilmiş, aynı fıkrada yer alan “TÜRKAK’a” ibaresi yürürlükten kaldırılmış, sekizinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“a) Bakanlık tarafından yayımlanmış iş ekipmanına özgü periyodik kontrol rapor ve kriterleri dokümanlarında belirtilen kriterlere ve bu Yönetmelikte belirtilen usullere uygun gerçekleştirir.”
“c) Bakanlık tarafından periyodik kontrol rapor ve kriterleri dokümanı yayımlanmamış iş ekipmanlarının periyodik kontrollerini Yönetmelik EK-III’te belirtilen kriterlere ve bu Yönetmelikte belirtilen usullere uygun gerçekleştirir.”
“(8) 7 nci maddenin altıncı fıkrasında yer alan hükümler saklı kalmak kaydıyla İSG-KATİP üzerinden sözleşme olmaksızın periyodik kontrol raporu düzenlenemez. Sözleşme olmaksızın düzenlenen periyodik kontrol raporları geçersizdir. Bu hükme aykırı davranan periyodik kontrol yapmaya yetkili kişinin yetkisi bir ay süreyle askıya alınır.”
“(10) Bu madde kapsamındaki idari yaptırımlar periyodik kontrol yapmaya yetkili kişi için denetim başına uygulanır.”
MADDE 4- Aynı Yönetmeliğin ek 1 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “akredite” ibaresi “ekipman” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 5- Aynı Yönetmeliğin ek 2 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “akredite olmuş akredite” ibaresi “ekipman” şeklinde değiştirilmiş ve aynı fıkraya aşağıdaki bentler eklenmiştir.
“d) Hareket engelliler için güç tahrikli kaldırma platformu.
e) Buhar kazanları.
f) Kablolu taşıma tesisatları.
g) Sütunlu çalışma platformları.”
MADDE 6- Aynı Yönetmeliğe aşağıdaki geçici maddeler eklenmiştir.
“Ekipman muayene kuruluşları ve mevcut periyodik kontrol raporlarının geçerliliği
GEÇİCİ MADDE 6- (1) Ekipman muayene kuruluşları ile ilgili Bakanlıkça yeni bir düzenleme yapılıncaya kadar TÜRKAK tarafından TS EN ISO/IEC 17020 standardı çerçevesinde ilgili kapsamlarda akredite muayene kuruluşları, ekipman muayene kuruluşu olarak kabul edilir.
(2) Bu maddeyi ihdas eden Yönetmelikle ek 2 nci maddenin birinci fıkrasına eklenen (d), (e), (f) ve (g) bentleri, 1/1/2027 tarihine kadar uygulanmaz. Bu tarihten önce ilgili ekipmanların usulüne uygun olarak düzenlenmiş periyodik kontrol raporları, süresi boyunca geçerlidir.
Rüzgar türbinlerindeki kaldırma donanımları
GEÇİCİ MADDE 7- (1) Bu maddeyi ihdas eden Yönetmelikle değiştirilen EK-III’ün tablo-2’sinin rüzgar türbinlerindeki kaldırma donanımları satırı ile aynı tablonun (4) numaralı dipnotu 1/2/2026 tarihine kadar uygulanmaz.”
MADDE 7- Aynı Yönetmeliğin EK-III’ü ekteki şekilde değiştirilmiştir.
MADDE 8- Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 9- Bu Yönetmelik hükümlerini Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı yürütür.
Ekleri için tıklayınız
FAQ – Sık Sorulan Sorular
Soru: EKİPNET nedir?
EKİPNET, periyodik kontrollerle ilgili işlemlerin kayıt-takip-izlenmesi için İSG-KATİP içinde yer alan modüldür.
Soru: Periyodik kontrole hangi ekipmanlar tabidir?
Esas olarak EK-III’teki tablolarda yer alan ekipman/ekipman grupları periyodik kontrole tabidir.
Soru: Standart karşılığı olmayan ekipmanların kontrolü nasıl yapılır?
İlgili tabloda standart yoksa kontrol, EK-III’teki 1.1 ve 1.4 hiyerarşisine göre yapılır.
Soru: Periyodik kontrol hangi durumlarda yeniden yapılmalı?
İlk kullanım öncesi (kurulum-montaj sonrası), önemli bakım-onarım sonrası, yer değişikliği sonrası; ayrıca iskele/sütunlu platform/kule kren gibi ekipmanlarda kurulum-yükseltme-değişiklik sonrası.
Soru: Periyodik kontrol raporu işverence nasıl saklanır?
Raporlar ıslak imzalı saklanır; ayrıca güvenli e-imza ile imzalanıp elektronik ortamda saklanan kayıtlar da geçerlidir.
Soru: İSG-KATİP’te sözleşme olmadan rapor düzenlenebilir mi?
Kural olarak hayır: sözleşmesiz rapor geçersiz; düzenleyenin yetkisi 1 ay askıya alınır (istisna hüküm saklı).
Soru: Ek-2’ye eklenen yeni ekipmanlar ne zaman uygulanacak?
Güç tahrikli kaldırma platformu (engelliler için), buhar kazanları, kablolu taşıma tesisatları, sütunlu çalışma platformları için düzenleme 01.01.2027’ye kadar uygulanmaz.
Soru: Ekipman muayene kuruluşları için geçiş kuralı nedir?
Yeni düzenleme gelene kadar, TS EN ISO/IEC 17020 kapsamında TÜRKAK akrediteli muayene kuruluşları ekipman muayene kuruluşu kabul edilir.
Soru: Rüzgâr türbinlerindeki kaldırma donanımları için erteleme var mı?
Evet. EK-III Tablo-2’deki ilgili satır ve dipnot, 01.02.2026’ya kadar uygulanmaz.
