Ödemeler Dengesi İstatistiklerinin derlenmesine ilişkin uluslararası standartlar, Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) üye ülkelerine yol gösterici olarak hazırladığı Ödemeler Dengesi ve Uluslararası Yatırım Pozisyonu El Kitabı’nda yer almaktadır ve söz konusu standartlar ödemeler dengesi istatistiklerinin ülkeler arası karşılaştırılabilirliğini sağlamaktadır.
Türkiye’nin Ödemeler Dengesi İstatistikleri IMF’nin 2009 yılında yayımladığı Ödemeler Dengesi ve Uluslararası Yatırım Pozisyonu Altıncı El Kitabı temel alınarak derlenmektedir.
CARİ İŞLEMLER HESABI
- Bir önceki yılın Eylül ayında 2.365 milyon ABD doları açık veren cari işlemler hesabı, bu yılın aynı ayında 95 milyon ABD doları fazla vermiştir. Bunun sonucunda, oniki aylık cari işlemler açığı 40.569 milyon ABD doları olmuştur.
- Bu gelişmede, ödemeler dengesi tablosundaki dış ticaret açığının bir önceki yılın aynı ayına göre 2.539 milyon ABD doları azalarak 2.527 milyon ABD dolarına düşmesi etkili olmuştur. Diğer yandan, hizmetler dengesinden kaynaklanan net gelirler 29 milyon ABD doları artarak 3.445 milyon ABD dolarına yükselmiştir.
- Parasal olmayan altın kaleminde, bir önceki yılın Eylül ayında 648 milyon ABD doları net ithalat olurken, bu yılın aynı ayında 520 milyon ABD doları net ihracat gerçekleşmiştir.
- Hizmetler dengesi altında seyahat kaleminden kaynaklanan net gelirler, bir önceki yılın aynı ayına göre 439 milyon ABD doları tutarında azalarak 2.913 milyon ABD dolarına gerilemiştir.
- Birincil gelir dengesi kalemi altında yatırım geliri kaleminden kaynaklanan net çıkışlar, bir önceki yılın aynı ayına göre 71 milyon ABD doları artarak 852 milyon ABD doları olmuştur.
FİNANS HESABI
- Doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net girişler (net yükümlülük artışı), bir önceki yılın aynı ayına göre 368milyon ABD doları azalarak 255 milyon ABD doları tutarında gerçekleşmiştir. Bu azalışta varlıkların 348 milyon ABD doları artarak 536 milyon ABD dolarına yükselmesi etkili olmuştur.
- Portföy yatırımları 2.871 milyon ABD doları tutarında net çıkış kaydetmiştir. Alt kalemler itibarıyla incelendiğinde,yurtdışı yerleşiklerin hisse senedi piyasasında 233 milyon ABD doları, devlet iç borçlanma senetleripiyasasında da 646 milyon ABD doları net satım yaptığı görülmektedir. Bunun yanı sıra, yurtdışında ihraç edilen tahvil ve bonolarla ilgili olarak bankalar 648 milyon ABD doları net geri ödeme gerçekleştirmiştir.
- Diğer yatırımlar kaleminden kaynaklanan net çıkışlar 306 milyon ABD doları tutarında gerçekleşmiştir.
- Diğer yatırımlar altında, yurtiçi bankaların yurtdışı muhabirlerindeki efektif ve mevduat varlıkları 1.110 milyon ABD doları, yurtdışı bankaların yurtiçindeki mevduatları da 478 milyon ABD doları tutarında net artış kaydetmiştir.
- Yurtdışından sağlanan kredilerle ilgili olarak, Genel Hükümet ve bankacılık sektörü sırasıyla 75 milyon ve 42 milyon ABD doları net geri ödemede bulunurken diğer sektörler 1.420 milyon ABD doları net kullanım gerçekleştirmiştir. Bankalar, Eylül ayında kısa vadeli kredilerde net geri ödeyici, uzun vadeli kredilerde net kullanıcı olmuştur.
- Resmi rezervler Eylül ayında 847 milyon ABD doları azalmıştır.